SHAXSLARDAGI TAKABBURLIK YA’NI KIBRNI YUZAGA CHIQARUVCHI PSIXOLOGIK OMILLAR
Abstract
Hayotda ko'p odamlar boshqalarning his-tuyg'ulari haqida qayg'urmaydigan, tom ma'noda odamlarning boshi ustida yuradigan, lekin katta muvaffaqiyatlarga erishgan odamlarni uchratgan. Har bir narsada ijobiy tomonlarini topadigan eng xushfe'l odam ham ba'zida hech qanday ijobiy fazilatlarga ega bo'lmagan odamni uchratadi. Bunday shaxslar takabburlik bilan ajralib turadi va o'z muvaffaqiyati uchun hamma narsaga tayyor. Va ha, bunday odamlar kam emas, biz ularni yo'lda uchratamiz. Ular sovuq his-tuyg'ularni uyg'otadi va ko'pchilik ular bilan munosabatlarni saqlab qolmasligi mantiqan to'g'ri. Ammo eng hayratlanarlisi shundaki, siz ular bilan bir muncha vaqt o'tgach uchrashishingiz mumkin va ular mavqega, maqomga erishgan va juda yaxshi ta'minlangan holda yanada muvaffaqiyatli bo'lishadi. Bunday shaxslar har bir jamoada bo'ladi. Yaxshi odamlar ko'proq muvaffaqiyatga erishishlari kerak, lekin ko'pincha bu sodir bo'lmaydi. Kibrli, o'tkir tirsagi va tishlari (majoziy ma'noda) bo'lgan odamlar ko'pchilikni oxirgi sabr-toqatidan va adolatga bo'lgan ishonchidan mahrum qiladi. Ehtimol, har birimiz hayotimizning qaysidir qismida hammaga past nazar bilan qaraydigan takabbur odamga duch kelganmiz. Bunday odam bilan muloqot qilish yoqimsiz, qiyin va sizga qaratilgan takabburlik sizni suhbatni darhol to'xtatishga undaydi. Ya’ni, o‘zini boshqalardan ustun qo‘yadigan, manmanlik, manmanlik ko‘rsatadigan, doim xo‘r ohangda gapirishga intiladigan, o‘zini mag‘rur tutadigan odam kibrli kishidir. Psixologik nuqtai nazardan, takabbur odamda befarqlik, namoyishkorona xatti-harakatlar, hurmatsizlik, hukmronlik kabi salbiy shaxsiy fazilatlar mavjud (bu fikr bildirish, istehzo va masxara qilish istagini o'z ichiga oladi).