MAHALLIY BYUDJETLAR DAROMADLARINI OSHIRISH VA BOSHQARUV SAMARADORLIGINI TA’MINLASH

Authors

  • Patalov Jahongir Jumabayevich, Author
  • Raufov Behruz Avazovich, Author
  • Zaripov Azamat Djurayevich, Author

Keywords:

Kalit so’zlar: Mahalliy byudjetlar daromadlari, iqtisodiy islohotlar, samaradorlik, mahalliy byudjetlar, soliq tushumlari, transferlar, moliyaviy mustaqillik, raqamli iqtisodiyot, xalqaro tajriba, Oʻzbekiston., Keywords: Local budgets, tax revenues, fiscal transfers, financial autonomy, digital economy, international best practices, Uzbekistan., Ключевые слова: Mестные бюджеты, налоговые доходы, трансферты, финансовая автономия, цифровая экономика, международный опыт, Узбекистан

Abstract

Annotatsiya. Ushbu maqola Oʻzbekiston Respublikasi mahalliy byudjetlarining daromadlar bazasini kengaytirish va ularni samarali boshqarish mexanizmlarini ishlab chiqishga bagʻishlangan. Tadqiqotda statistik tahlil, solishtirmali usul va xalqaro tajribalarni oʻrganish metodlaridan foydalanilgan. Natijalarda mahalliy byudjetlarning 65% soliq tushumlaridan, 23% esa markaziy transferlardan tashkil topishi, bu esa hududlar oʻrtasida moliyaviy nomutanosiblikni keltirib chiqarishi aniqlandi. Xalqaro tajribalar (Shvetsiya, Niderlandiya) asosida mahalliy soliq tizimini isloh qilish, raqamlashtirish va transferlarni optimallashtirish boʻyicha takliflar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari mahalliy byudjetlarning mustaqilligini oshirish va iqtisodiy barqarorlikka erishish uchun amaliy ahamiyatga ega.

Annotation. This article explores mechanisms to increase local budget revenues and improve financial management efficiency in Uzbekistan. The study employs statistical analysis, comparative methods, and case studies of international best practices (Sweden, Netherlands). Key findings reveal that 65% of local budgets rely on tax revenues, while 23% depend on central transfers, creating regional fiscal disparities. The paper proposes reforms based on digitalization, tax diversification, and optimized transfer systems to enhance fiscal autonomy. The research provides practical recommendations for policymakers to strengthen local financial independence.

Аннотация. Данная статья посвящена исследованию механизмов увеличения доходов местных бюджетов и повышения эффективности управления финансами в Узбекистане. В работе использованы статистический анализ, сравнительный метод и изучение международного опыта (Швеция, Нидерланды). Результаты показали, что 65% доходов местных бюджетов формируются за счет налогов, а 23% — за счет трансфертов, что усугубляет региональную диспропорцию. Предложены меры по цифровизации, диверсификации налогов и оптимизации трансфертов. Исследование имеет практическую ценность для укрепления финансовой самостоятельности регионов.

Author Biographies

  • Patalov Jahongir Jumabayevich,

    Guliston Davlat Universiteti Raqamli Iqtisodiyot va innovatsiyalar fakulteti Moliya va moliyaviy texnologiyalar yo’nalishi talabasi

  • Raufov Behruz Avazovich,

    Guliston Davlat Universiteti Raqamli Iqtisodiyot va innovatsiyalar fakulteti Moliya va moliyaviy texnologiyalar yo’nalishi talabasi

  • Zaripov Azamat Djurayevich,

    Guliston davlat universiteti Buxgalteriya hisobi va moliya kafedrasi o`qituvchi

    mustaqil tadqiqotchi, Guliston, O‘zbekiston

Published

2025-04-18