MULTIMEDIA VOSITALARNING JURNALISTIKA TA’LIMIDA QOʻLLANISHI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Multimedia, jurnalistika ta’limi, interfaol o‘qitish, raqamli didaktika, mobil jurnalistika, podkast ishlab chiqish, video montaj, foto muharrirlik, infografika va vizual hikoyalash, ma’lumotlar jurnalistikasi, virtual tahrirxona, o‘quv boshqaruv tizimi (LMS),revers sinf, loyihaviy ta’lim, amaliy laboratoriya, baholash mezonlari, media savodxonlik, ochiq ta’lim resurslari, mikroo‘rganish, teskari aloqa, qo‘shma mualliflik, kross-platform content, etik me’yorlar, mualliflik huquqi.Abstract
Annotatsiya: Maqola jurnalistika ta’limida multimedia vositalarini tizimli joriy etishning nazariy va amaliy asoslarini yoritadi. Asosiy e’tibor talabaning kasbiy kompetensiyalarini real tahririy ish jarayoniga yaqin sharoitda shakllantirishga qaratiladi. Tahlilda matn, audio, video, grafika va ma’lumotlar vizualizatsiyasini birlashtirgan dars modeli tavsiflanadi. Ushbu model kontent dizayni, platforma tanlovi, metodika, baholash va infratuzilma kabi besh tarkibiy qatlamdan tashkil topadi. Kontent dizaynida hikoyalash tamoyillari, ssenariy va storyboard bilan ishlash, faktchek va etik me’yorlar muhim deb belgilanadi. Platforma qatlamida LMS, bulutli hamkorlik muhiti, mobil ilovalar va virtual tahrirxona vositalarining integratsiyasi yoritiladi. Metodik yondashuv revers sinf, loyiha asosidagi o‘qitish, studiya mashg‘ulotlari va sinxron hamda asinxron faoliyat uyg‘unligini ko‘zda tutadi. Baholashda mezonlar portfeli, rubrikalar, ko‘p manbali teskari aloqa va “bir ishni bir necha platformaga moslashtirish” ko‘nikmasini o‘lchash bilan boyitiladi. Infratuzilma bo‘yicha minimal zarur texnika to‘plami, ochiq dasturiy ta’minotdan oqilona foydalanish va kontentni uzoq muddat saqlash siyosati ko‘rsatib o‘tiladi. Maqola natija sifatida uch yo‘nalishni ajratadi: o‘quv motivatsiyasining ortishi, amaliy ko‘nikmalarning tezroq shakllanishi, auditoriya uchun qiymat yaratadigan kross-platform ishlanmalar ulushining ko‘payishi. Xulosa qilib, multimedia vositalari jurnalistika ta’limini zamonaviy mehnat bozori talablariga moslashtiradi, nazariya va amaliyotni birlashtiruvchi ko‘prik vazifasini bajaradi hamda ta’lim sifatini barqaror oshirish uchun metodik, texnik va tashkiliy choralarni bir butun tizim sifatida ko‘rishni talab etadi.
References
1. Pavlik, J. V. (2001). Journalism and New Media. Columbia University Press. Columbia University PressAmazon
2. Kovach, B., & Rosenstiel, T. (2007). The Elements of Journalism: What Newspeople Should Know and the Public Should Expect. Three Rivers Press. Amazonbooks.google.com
3. Bull, A. (2015). Multimedia Journalism: A Practical Guide. Routledge. (2nd ed. is also available) Taylor & FrancisVitalSource
4. Deuze, M. (2007). Media Work. Polity. politybooks.combooks.google.com
5. UNESCO. Series on Journalism Education and related handbooks. UNESCO, International Programme for the Development of Communication (IPDC). (Model curricula, handbooks and resources for journalism educators). en.unesco.orgGlobal Academy
6. European Journalism Centre (EJC). Resurslar va onlayn kurslar, jumladan data-jurnalistika va multimedia bo‘yicha amaliy kurslar. EJC.net+1
7. To‘xliyev, B. (2019). Jurnalistika asoslari. Toshkent: O‘zbekiston. (Mahalliy o‘quv qo‘llanma, o‘qituvchilar va talabalarga mo‘ljallangan)
8. Karimov, M. (2021). Media va ta’lim integratsiyasi. Toshkent: Fan va texnologiya. (O‘quv va metodik ish)
9. Xalilov, A. (2020). Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va jurnalistika. Toshkent: Ma’naviyat. (AKTning jurnalistika ta’limidagi roli)
10. Quinn, S. (2016). Multimedia Journalism: Practical techniques for producing with text, audio, photo and video. (Tavsiyaviy qo‘llanma, kurslar asosida)
11. Noshir, M., & Islomov, R. (2020). Jurnalistika ta’limida multimedia integratsiyasi: metodik tavsiyalar. O‘zbekiston pedagogika jurnali, 4(12), 45–62. (Lokal maqola, metodik tajriba)
12. Anderson, C. W., Bell, E., & Shirky, C. (2012). Post-Industrial Journalism: Adapting to the Present. Digital journalism studies (ma’ruzalar va tahlillar uchun tavsiya).
