FAROBIY VA ZAMONAVIY DEMOKRATIYA: ADOLATNING IKKI QIRRASI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Forobiy, adolat, demokratiya, kuch, kelishuv, inson huquqlari, qonun ustuvorligi.Abstract
Maqolada Forobiyning adolat konsepsiyasi zamonaviy demokratiya prinsiplari bilan qiyosiy jihatdan o‘rganilgan. Forobiyning adolat haqidagi qarashlari kuch, kelishuv va ittifoq tamoyillari orqali tahlil qilinib, ularning ijtimoiy-siyosiy tizimlarning shakllanishidagi o‘rni ko‘rsatib berilgan. Zamonaviy demokratiya esa adolatni qonun ustuvorligi, inson huquqlari, erkinlik va tenglik mezonlari asosida ta’riflaydi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va xalqaro huquqiy hujjatlar misolida adolatning milliy va xalqaro talqinlari yoritilgan. Tadqiqot xulosalariga ko‘ra, Forobiyning “kuch va kelishuv muvozanati” haqidagi g‘oyalari bugungi demokratik jamiyatlarda hokimiyatlar bo‘linishi va institutsional nazorat prinsiplari bilan uzviy bog‘liqdir. Shu tariqa, adolat jamiyat barqarorligi va demokratiya taraqqiyoti uchun poydevoriy qadriyat sifatida asoslanadi.
References
1. Фозил одамлар шаҳри. Абу Наср Форобий / Таржимонлар Абдусодиқ Ирисов, Маҳкам Маҳмудов, Урфон Отажон. Масъул муҳаррирлар М.Хайруллаев, М.Жакбаров. – Тошкент: Янги аср авлоди, 2016. – 320 б.
2. Germann, Nadja, "al-Farabi’s Philosophy of Society and Religion", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2021 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/spr2021/entries/al-farabi-soc-rel/>.
3. Al-Farabi's Philosophy of Society and Religion -- 2016: germann-n:2016a (Germann, Nadja)
4. Walzer, Richard. “Aspects of Islamic Political Thought: Al-Fārābī and Ibn Xaldūn.” Oriens, vol. 16, 1963, pp. 40–60. JSTOR, https://doi.org/10.2307/1580252. Accessed 29 Aug. 2025.
5. Nicky Lafeka Mellanti, Ngatmin Abbas, & Amel saib. (2025). A Study on the Thought of Al Farabi and Intellectual Legacy. Journal of World Thinkers, 1(02), 179–188. Retrieved from https://journal.walideminstitute.com/index.php/jwt/article/view/186
