ТРИЗ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИНИНГ БЎЛАЖАК ТАРИХ ЎҚИТУВЧИЛАРИНИНГ ПОЛИВАЛЕНТ ТАРИХИЙ-АНАЛИТИК КОГНИТИВ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ ШАКЛЛАНТИРИШДАГИ ИНТЕГРАТИВ МОДЕЛИ
Keywords:
Калит сўзлар: ТРИЗ технологиялари, поливалент компетенциялар, тарихий-аналитик когнитив компетенциялар, тарих таълими, интегратив модель, креатив тафаккур, мустақил фикрлаш, тарих ўқитувчилари, инновацион таълим, аналитик тафаккур, тарихий манбалар, муаммо ечиш, касбий тайёргарлик, тизимли таҳлил, таълимни замонавийлаштириш, интерактив усуллар, когнитив ривожланиш., Ключевые слова: технологии ТРИЗ, поливалентные компетенции, историко-аналитические когнитивные компетенции, историческое образование, интегративная модель, творческое мышление, самостоятельное мышление, учителя истории, инновационное образование, аналитическое мышление, исторические источники, решение проблем, профессиональная подготовка, системный анализ, модернизация образования, интерактивные методы, когнитивное развитие., Key words: TRIZ technologies, polyvalent competencies, historical-analytical cognitive competencies, history education, integrative model, creative thinking, independent thinking, history teachers, innovative education, analytical thinking, historical sources, problem solving, professional training, systematic analysis, modernization of education, interactive methods, cognitive development.Abstract
Анотация: Ушбу тезис ТРИЗ (Теория Решения Изобретательских Задач) технологияларининг бўлажак тарих ўқитувчиларининг поливалент тарихий-аналитик когнитив компетенцияларини шакллантиришдаги интегратив моделини атрофлича таҳлил қилишга бағишланади. ТРИЗ усулларининг тарих таълимида қўлланиши ўқитувчиларнинг аналитик ва креатив тафаккур кўникмаларини ривожлантириш, тарихий манбалар билан тизимли ишлаш, мураккаб тарихий муаммоларни ечиш ва ўқувчиларда мустақил фикрлаш қобилиятини шакллантириш имконини беради. Тезисда ТРИЗ технологияларининг таълим жараёнига интеграцияси, уларнинг амалий қўлланиш йўналишлари, тарих ўқитувчиларининг касбий тайёргарлигига таъсири ва ушбу модельнинг бошқа таълим соҳаларига кенгайтирилиши имкониятлари кенг ёритилган. Шунингдек, модельнинг таълимдаги самарадорлигини оширишдаги ўрни, ўқитувчиларнинг когнитив салоҳиятини юксалтиришга хизмат қилиши ва келгуси тадқиқотлар учун тавсиялар муҳокама қилинади. ТРИЗ технологияларининг тарих таълимидаги интегратив модели замонавий таълим талабларига мос инновацион ёндашув сифатида кўриб чиқилади, бу ўқитувчиларнинг касбий ривожланиши ва ўқувчиларнинг таҳлилий тафаккурини оширишга хизмат қилади.
Аннотация: Диссертация посвящена детальному анализу интегративной модели ТРИЗ-технологий в формировании поливалентных историко-аналитических познавательных компетенций будущих учителей истории. Использование методов ТРИЗ в преподавании истории позволяет учителям развивать навыки аналитического и творческого мышления, системно работать с историческими источниками, решать сложные исторические задачи, формировать у учащихся умение мыслить самостоятельно. В статье широко освещаются вопросы интеграции технологий ТРИЗ в образовательный процесс, направления их практического применения, влияние на профессиональную подготовку учителей истории и возможности распространения данной модели на другие образовательные сферы. Обсуждается роль модели в повышении эффективности образования, развитии когнитивного потенциала учителей, а также рекомендации для будущих исследований. Интегративная модель технологий ТРИЗ в историческом образовании рассматривается как инновационный подход, отвечающий требованиям современного образования, способствующий повышению профессионального уровня учителей и развитию аналитического мышления студентов.
Annotation: This thesis is devoted to a detailed analysis of the integrative model of TRIZ (Theory of Inventive Problem Solving) technologies in forming polyvalent historical-analytical cognitive competencies of future history teachers. The use of TRIZ methods in history education allows teachers to develop analytical and creative thinking skills, work systematically with historical sources, solve complex historical problems, and form the ability of students to think independently. In the thesis, the integration of TRIZ technologies into the educational process, directions of their practical application, influence on the professional training of history teachers and the possibilities of expanding this model to other educational fields are widely covered. Also, the role of the model in increasing educational effectiveness, serving to increase the cognitive potential of teachers, and recommendations for future research are discussed. The integrative model of TRIZ technologies in history education is considered as an innovative approach that meets the requirements of modern education, which serves to improve the professional development of teachers and the analytical thinking of students.