QUYMA PO‘LAT DETALLAR STRUKTURASI VA MODIFIKATSIYA TA’SIRINI O‘RGANISH
Keywords:
Kalit so’zlar: quyma po‘lat, modifikatsiya, mikrostruktura, karbid fazalar, mexanik xossalar, issiqlik ishlovi, metall tozaligi.Abstract
Annotatsiya: Mazkur tadqiqotda yuqori margansovli quyma po‘lat detallar strukturasi va ularning mexanik xossalariga modifikatsiya jarayonining ta’siri o‘rganilgan. Ishda po‘lat tarkibiga kiritilgan kompleks modifikatorlar (Ti, V, Nb, Al) yordamida austenit donalarining maydalanishi, nometall qo‘shimchalarning kamayishi va karbid fazalarning bir tekis taqsimlanishi kuzatildi. Modifikatsiya natijasida donalar chegarasidagi qattiq eritmalar mustahkamlanib, metallning yeyilishga bardoshligi va abraziv ta’sirga chidamliligi oshgan. Metallografik tahlil, rentgenostrukturaviy tadqiqotlar va qattiqlik sinovlari asosida optimal modifikatsiya konsentratsiyasi aniqlanib, issiqlik ishlov rejimlari takomillashtirildi. Natijada energiya tejamkor, import o‘rnini bosuvchi yuqori sifatli quyma po‘lat detallar ishlab chiqarish texnologiyasi tavsiya qilindi.
