STRESS VA UYQUSIZLIKNING IMMUN TIZIMGA TA’SIRI HAMDA SAMARALI BARTARAF ETISH USULLARI.
Keywords:
Keywords: stress, sleep deprivation, immune system, cortisol, sleep hygiene, prevention, healthy lifestyle., Kalit so‘zlar: stress, uyqusizlik, immun tizimi, kortizol, uyqu gigiyenasi, profilaktika, sog‘lom turmush tarzi., Ключевые слова: стресс, бессонница, иммунная система, кортизол, гигиена сна, профилактика, здоровый образ жизни.Abstract
This study analyzes the negative impact of stress and sleep deprivation on the human immune system. Chronic psychological pressure and inadequate sleep are shown to weaken immune cell activity, reduce the body’s ability to fight infections, and increase the risk of chronic diseases. The research highlights effective stress-management techniques, sleep hygiene principles, psychological relaxation methods, and lifestyle interventions aimed at strengthening immunity. The practical significance of the work lies in providing preventive recommendations for healthcare professionals and the general population.
Ushbu ishda stress va uyqusizlikning inson immun tizimiga ko‘rsatadigan salbiy ta’sirlari ilmiy jihatdan tahlil qilinadi. Doimiy psixologik bosim va uyqu yetishmasligi immun hujayralarining faolligini pasaytirishi, organizmning infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini zaiflashtirishi, surunkali kasalliklar rivojlanish xavfini oshirishi ta’kidlanadi. Tadqiqotda stressni boshqarish usullari, uyqu gigiyenasi, psixologik yengillik texnikalari hamda sog‘lom turmush tarzi orqali immunitetni mustahkamlash strategiyalari yoritilgan. Ishning amaliy ahamiyati – sog‘liqni saqlash xodimlari va keng jamoatchilik uchun profilaktik tavsiyalar ishlab chiqilishidadir.
В данной работе рассматривается негативное влияние стресса и недостатка сна на иммунную систему человека. Установлено, что хроническое психоэмоциональное напряжение и нехватка сна снижают активность иммунных клеток, ослабляют защитные функции организма и повышают риск развития хронических заболеваний. В исследовании представлены методы управления стрессом, правила гигиены сна, техники психологической релаксации и рекомендации по укреплению иммунитета с помощью здорового образа жизни. Практическая значимость работы заключается в разработке профилактических советов для медицинских работников и населения.