O‘ZBEK TILIDA PAREMIOLOGIK BIRLIKLARNING TARIXIY VA ARXAIK KO‘RINISHLARI
Keywords:
Kalit so‘zlar. Paremiologik birlik, maqol, matal, ibora, arxaiklashish, “Devonu lugotit turk”, ma’no ko‘chishi, shakl o‘zgarishi.Abstract
Annotatsiya. Ushbu maqolada tarixan tilda shakllangan paremiologik birliklar va ularning
vaqt o‘tishi natijasida arxaiklashib borishi to‘g‘risida mulohaza yuritildi. Paremiologik
birliklarning tarixiy ko‘rinishlarini topishda barcha turkiy xalqlar uchun mushtarak manba bo‘lgan
Mahmud Qoshg‘ariyning “Devonu lug‘otit turk” asariga murojaat qilindi. Hozirda nutq
jarayonida qo‘llanilib kelayotgan maqollar, matallar va iboralarning ma’no jihatdan barqaror
saqlanganligi hamda shakl jihatdan o‘zgarib borishi misollar orqali ko‘rsatib berildi.
References
1. Anorqulova O. Konsept-tushuncha-so‘z munosabati. “Pedagogs” international research journal.
Volume-53, Issue-2, March - 2024. 17-21 b.
2. Mahmud Koshg‘ariy. Devonu lug‘otit turk. Tarjimon va nashrga tayyorlovchi S.M.Mutallibov.
Tom I II III. Toshkent, 1960-1963. 499 b.
3. G‘aniyeva Sh. O‘zbek frazeologizmlarining struktur-semantik tadqiqi. Toshkent, Fan, 2013, 33
b.
4. Sayfullayeva R.R., Mengliyev B.R. va boshqalar. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. O‘quv qo‘llanma.
Toshkent, Fan va texnologiya, 2009, 416 b.
5. Баёнханова И.Ф. Паремияларнинг турли тизимдаги тилларда умумий хусусиятлари.
СамДЧТИ, 2014. 187 б.
6. Normo‘minov, S. T. (2024). She’riyatda ona obrazi tahlili (Mirtemir, A.Oripov va Muhammad
Yusuf ijodi misolida). Scientific approach to the modern education system, 3(31), 87-91.
7. Normumınov, Ş. (2023). O‘zbek tilida tasviriy so‘zlarning so‘z turkumlari shakllanishidagi
o‘rni. Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD), 7(2), 411-415.
8. Utkirovna, E.S. (2021). O‘zbek tilidagi ko ‘makchilashayotgan ayrim so ‘zlar xususida. Fan,
ta'lim va amaliyotning integrasiyasi, 2(4), 1-7.
9. Kamol o‘g‘li, H.H. (2024, October). The Role of Auxiliary Words in the Formation of
Phraseological Units. In International Conference on Adaptive Learning Technologies (Vol. 10,
pp. 55-56).
10. Муродовна, Р.М. Использование водных объектов при проектировании ландшафтных
объектов. JournalNX, 125-128.
