KIBERJINOYAT VA UNI OLDINI OLISH
Keywords:
Kalit so’zlar: Kiberjinoyat, kiberxavfsizlik, ransomware (shifrlash dasturi), phishing (aldash usuli), hujum turlari, kiberhujum, internet xavfsizligi, ma'lumotni o'g'irlash, kiberjinoyatchilikka qarshi qonunlar, kiberxavfsizlikni ta'minlash, DoS (Denial Of Service) hujumlari, kiberxavfsizlik strategiyalari, xavfsizlik tahlili va monitoring, elektron tijorat xavfsizligi, Digital forensics (Raqamli tergov), xalqaro kiberxavfsizlik hamkorligiAbstract
Annotatsiya: Ushbu maqola kiberjinoyat va uni oldini olishning zamonaviy usullari haqida umumiy ma'lumot beradi. Kiberjinoyat – bu axborot texnologiyalari va internetning kengayishi natijasida yuzaga kelgan yangi jinoyat turlari bo‘lib, uning ta'siri har bir soha, jumladan, moliya, sog‘liqni saqlash, ta'lim, davlat boshqaruvi va boshqa sohalarga jiddiy xavf soladi. Maqolada kiberjinoyatlarning turli shakllari, jumladan, identifikatsiya o‘g‘irlash, viruslar, phishing hujumlari, tizimlarni buzish, ma'lumotlarni o‘g‘irlash va talablarni qo‘yish kabi jinoyatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada kiberjinoyatlarning oldini olish bo‘yicha amaliy choralar, jumladan, huquqiy normalar, texnologik yechimlar, foydalanuvchilarni xabardor qilish va ta'lim berish, hamda global hamkorlikning ahamiyati muhokama qilinadi. Kiberjinoyatlarga qarshi kurashish faqat davlatlar va xalqaro tashkilotlarning hamkorlikda amalga oshiradigan chora-tadbirlar bilan samarali bo‘lishi mumkin. Maqola kiberjinoyatlarning oldini olishda zamonaviy texnologiyalar, masalan, kriptografiya, xavfsizlik tizimlari va sun'iy intellektning o‘rni haqida ham batafsil ma'lumot beradi.