MAVZU:YUQORI CHASTOTALI ELEKTROMAGNIT NURLANISHNING INSON ORGANIZMIGA TA'SIRI

##article.authors##

  • Erkinova Zulfizar Ulug'bek qizi ##default.groups.name.author##
  • Sattorov Yorqin Karimovich ##default.groups.name.author##

##semicolon##

Kalit so’zlar : Elektromagnit nurlanish, yuqori chastotali to‘lqinlar, ionlovchi nurlanish, ionlovchi bo‘lmagan nurlanish, elektromagnit spektr, radioto‘lqinlar, mikroto‘lqin nurlanish, infraqizil nurlanish, ultrabinafsha nurlar, rentgen nurlari, gamma nurlari, elektromagnit maydon, elektromagnit energiya, to‘lqin uzunligi, foton energiyasi, DNK mutatsiyasi, genetik shikastlanish, radiatsiya kasalligi, erkin radikallar, oksidlovchi stress, hujayra apoptosi, melanin, fotokariqish, ko‘z shikastlanishi, radiatsion dermatit, markaziy asab tizimi, melatonin sintezi, uyqu buzilishi, kortizol sekretsiyasi, qon-miya to‘sig‘i, kognitiv funksiyalar, diqqat buzilishi, xotira zaiflashishi, depressiya, stress, immunitet zaiflashishi, saraton xavfi, ionizatsiya, molekulyar buzilishlar, mutagen ta’sir, DNK reparatsiyasi, radioproteksiya, Wi-Fi nurlanishi, 5G texnologiyasi, mobil telefon nurlanishi, mikroto‘lqin pechi, sun’iy yo‘ldosh nurlanishi, radiologik tekshiruv, radioterapiya, elektromagnit ekologiya.

##article.abstract##

ANNOTATSIYA: Ushbu maqolada yuqori chastotali elektromagnit nurlanishning inson organizmiga ta’siri keng yoritilgan. Elektromagnit spektrning ionlovchi va ionlovchi bo‘lmagan turlari orasidagi farqlar, ularning biologik ta’siri va salomatlikka ehtimoliy xavflari ilmiy nuqtayi nazardan tahlil qilingan. Tadqiqotlarda yuqori chastotali nurlanishning DNK mutatsiyalariga, oksidlovchi stress jarayonlariga va hujayra apoptosiga sabab bo‘lishi mumkinligi ta’kidlangan. Shuningdek, elektromagnit maydonlarning markaziy asab tizimi, immunitet, uyqu me’yorlari va ruhiy salomatlikka ta’siri o‘rganilgan. Mobil aloqa texnologiyalari, radiologik tekshiruvlar va radioterapiyaning organizmga uzoq muddatli ta’siri bo‘yicha turli ilmiy yondashuvlar ko‘rib chiqilgan. Ishda elektromagnit nurlanishning zararli ta’siridan himoyalanish yo‘llari va profilaktik chora-tadbirlar bo‘yicha xulosalar berilgan.

##submission.authorBiographies##

  • Erkinova Zulfizar Ulug'bek qizi

    Toshkent davlat tibbiyot universiteti 1-kurs talabasi

  • Sattorov Yorqin Karimovich

    Ilmiy rahbar:

     Toshkent davlat tibbiyot universiteti biotibbiyot muhandisligi, informatika va biofizika kafedrasi oʻqituvchisi

     

##submissions.published##

2025-05-10