ILOVA HOLATI. COOKIE-FAYLLAR. SEANSLAR
##semicolon##
Kalit so‘zlar : Ilova holati, cookie-fayllar, seanslar, HTTP protokoli, HTTP so‘rovlar, HTTP javoblar, foydalanuvchi autentifikatsiyasi, sessiya boshqaruvi, xavfsizlik protokollari, token asosidagi autentifikatsiya, seans identifikatori, seans muddati, foydalanuvchi ma’lumotlarini saqlash, server holatini boshqarish, mijoz holatini boshqarish, web arxitektura, HTTP headerlar, JavaScript cookie boshqaruvi, ASP.NET sessiyalar, PHP sessiyalar, Java Servlet sessiyalar, OAuth 2.0, JWT (JSON Web Token), CSRF hujumlaridan himoya, XSS hujumlaridan himoya##common.commaListSeparator## Keywords: Application state, cookies, sessions, HTTP protocol, HTTP requests, HTTP responses, user authentication, session management, security protocols, token-based authentication, session identifier, session timeout, user data storage, server-side state management, client-side state management, web architecture, HTTP headers, JavaScript cookie management, ASP.NET sessions, PHP sessions, Java Servlet sessions, OAuth 2.0, JWT (JSON Web Token), CSRF protection, XSS protection.##common.commaListSeparator## Ключевые слова: Состояние приложения, cookie-файлы, сессии, протокол HTTP, HTTP-запросы, HTTP-ответы, аутентификация пользователя, управление сессиями, протоколы безопасности, аутентификация на основе токенов, идентификатор сессии, время жизни сессии, хранение данных пользователя, управление состоянием сервера, управление состоянием клиента, веб-архитектура, заголовки HTTP, управление cookie-файлами с помощью JavaScript, сессии ASP.NET, сессии PHP, сессии Java Servlet, OAuth 2.0, JWT (JSON Web Token), защита от CSRF-атак, защита от XSS-атак.##article.abstract##
Anotatsiya : Ushbu maqola web dasturlash jarayonida ilova holatini boshqarishning nazariy va amaliy asoslarini o‘rganishga bag‘ishlangan. HTTP protokolining holatsiz (stateless) xususiyati sababli, server va mijoz o‘rtasidagi uzluksiz aloqani ta’minlash uchun qo‘shimcha mexanizmlar — cookie-fayllar va seanslar zarur bo‘ladi. Maqolada cookie-fayllar va seanslarning ishlash mexanizmlari, ularning o‘zaro farqlari, xavfsizlik masalalari va zamonaviy web ilovalarda qo‘llanishi atroflicha yoritilgan. Bundan tashqari, PHP, ASP.NET, Java va boshqa texnologiyalarda seans boshqaruvi bo‘yicha kod misollari va qo‘llanmalar berilgan. Ushbu ish dasturchilar, talabalar va IT mutaxassislari uchun foydali qo‘llanma bo‘lib xizmat qiladi.
Abstract : This article is devoted to studying the theoretical and practical foundations of state management in web development. Due to the stateless nature of the HTTP protocol, additional mechanisms — such as cookies and sessions — are required to maintain continuous interaction between the server and the client. The article provides an in-depth analysis of the operation of cookies and sessions, their differences, security issues, and their application in modern web applications. Additionally, code examples and tutorials are provided for session management in PHP, ASP.NET, Java, and other technologies. This work serves as a useful guide for developers, students, and IT specialists.
Аннотация: Данная статья посвящена изучению теоретических и практических основ управления состоянием в веб-разработке. Из-за безсостояния протокола HTTP для поддержания непрерывного взаимодействия между сервером и клиентом необходимы дополнительные механизмы — такие как cookie-файлы и сессии. В статье подробно анализируется работа cookie-файлов и сессий, их различия, вопросы безопасности и применение в современных веб-приложениях. Кроме того, приводятся примеры кода и инструкции по управлению сессиями в PHP, ASP.NET, Java и других технологиях. Данная работа служит полезным руководством для разработчиков, студентов и IT-специалистов.