XIII-XIV ASR ME’MORCHILIGINING O`ZIGA XOS XUSUSIYATLARI

##article.authors##

  • Maqsudbek Akramjonov Anvarjon o‘g‘li ##default.groups.name.author##

##semicolon##

Keywords: Mongol invasion, Samarkand, Bukhara, Central Asia, destruction, cultural heritage, architecture, Sarbadar movement, urban revival.##common.commaListSeparator## Ключевые слова: монгольское нашествие, Самарканд, Бухара, Центральная Азия, разрушение, культурное наследие, архитектура, движение сарбадоров, возрождение городов.##common.commaListSeparator## Kalit so‘zlar: Mo‘g‘ullar bosqini, Samarqand, Buxoro, Markaziy Osiyo, vayronagarchilik, madaniy meros, me’morchilik, sarbadorlar harakati, shaharlarning tiklanishi.

##article.abstract##

Abstract: after the Mongol invasion of 1220, the development of Samarkand came to a halt. The invaders destroyed the city’s structures, burned its buildings, and leveled its architectural monuments. The water supply system of Afrosiyob was also ruined, turning it into a lifeless hill. The Mongols looted everything, burned valuable books, and repurposed book chests into feeding troughs. Not only Samarkand but also Bukhara, Nakhshab (Karshi), Termez, and other cities were captured, leading to the forced relocation of craftsmen to the Far East and Khorasan. Major cultural centers such as Marv and Nishapur were reduced to ruins.

Аннотация: после монгольского нашествия 1220 года развитие Самарканда остановилось. Захватчики разрушили городские сооружения, сожгли здания и уничтожили архитектурные памятники. Была разрушена система водоснабжения Афросиаба, превратив его в безжизненный холм. Монголы разграбили всё, уничтожили ценные книги, а книжные сундуки превратили в кормушки. Захвачены были не только Самарканд, но и Бухара, Нахшаб (Карши), Термез и другие города, а ремесленников насильно переселили на Дальний Восток и в Хорасан. Крупные культурные центры, такие как Мерв и Нишапур, были превращены в руины.

Annotatsiya: 1220-yilgi mo‘g‘ullar bosqinidan so‘ng Samarqand rivojlanishi to‘xtab qoldi. Bosqinchilar shahar inshootlarini vayron qildi, binolarni yoqib yubordi va me’morchilik yodgorliklarini yer bilan yakson qildi. Afrosiyobning suv ta’minoti tizimi buzilib, u jonsiz tepalikka aylangan. Mo‘g‘ullar har narsani talon-toroj qilib, qimmatli kitoblarni yoqib yuborgan va ularni saqlash uchun mo‘ljallangan sandiqlarni ot-ulovlar uchun yemxona qilib ishlatgan. Faqat Samarqand emas, balki Buxoro, Naxshab (Qarshi), Termiz va boshqa shaharlarga ham hujum qilingan, hunarmandlar esa majburan Sharq va Xuroson tomon olib ketilgan. Marv va Nishopur kabi yirik madaniy markazlar vayron bo‘lgan.

##submission.authorBiography##

  • Maqsudbek Akramjonov Anvarjon o‘g‘li

    Namangan Davlat Pedagogika Instituti magistranti O‘zbekiston

##submissions.published##

2025-03-24