DAROMAD SOLIG'INING MAHALLIY BYUDJETLAR DAROMADLARIDAGI O'RNI: SIRDARYO VILOYATI MISOLIDA
Keywords:
daromad soligʻi, mahalliy byudjet, soliq intizomi, soliq islohotlari, Sirdaryo viloyati, agrosanoat klasterlari, byudjet barqarorligi, elektron soliq monitoringi, kichik biznes, soliq imtiyozlari.Abstract
Ushbu maqola Sirdaryo viloyati misolida mahalliy byudjet daromadlarida daromad soligʻining oʻrni, dinamikasi va iqtisodiy taʼsirini tahlil qiladi. Tadqiqotda 2020–2023 yillardagi statistik maʼlumotlar, qiyosiy tahlil (Polsha, Janubiy Koreya va Qozogʻiston tajribasi) va ekspert baholash usullari qoʻllanilgan. Natijalarga koʻra, viloyat byudjetidagi daromad soligʻining ulushi 32% dan 38% ga koʻtarilgan boʻlsa-da, qishloq xoʻjaligi va kichik biznesda soliq intizomining sustligi tufayli uning toʻliq salohiyati roʻyobga chiqmagan. Maqolada soliq yigʻimlarini oshirish uchun raqamli monitoring, agrosanoat klasterlari, soliq imtiyozlari va soliq madaniyatini rivojlantirish kabi takliflar ishlab chiqilgan. Ushbu choralar amalga oshirilganda, viloyat byudjet daromadlarini 85% gacha oshirish, yashirin ish bilan bandlikni kamaytirish va soliq bazasini kengaytirish mumkin.