EKONOMETRIK TADQIQOTLARDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
Keywords:
Ekonometriya, axborot texnologiyalari, statistik tahlil, regressiya modellari, Stata, EViews, R, Python, katta ma’lumotlar (big data), ma’lumotlar vizualizatsiyasi, prognozlash, dasturiy vositalar, iqtisodiy model, avtomatlashtirilgan tahlil.Abstract
Mazkur maqolada ekonometriya sohasida zamonaviy axborot texnologiyalarining qo‘llanilishi, ularning statistik tahlil va modellashtirish jarayonidagi o‘rni hamda samaradorligi tahlil qilingan. Tadqiqot dolzarbligi shundaki, hozirgi kunda iqtisodiy ma’lumotlar hajmi keskin ortib borayotgan bir paytda, ularni tezkor va aniq qayta ishlashda axborot texnologiyalari muhim vosita hisoblanadi. Ayniqsa, katta hajmdagi ma’lumotlarni (big data) tahlil qilish, murakkab regressiya modellari qurish va ularni optimallashtirishda dasturiy vositalarning roli beqiyosdir. Tadqiqotning asosiy maqsadi – ekonometriya fanida qo‘llanilayotgan dasturiy vositalar (Stata, EViews, R, Python va boshqalar) orqali ma’lumotlar bilan ishlash, tahlil qilish va prognozlash imkoniyatlarini o‘rganishdir. Metodologik yondashuv sifatida amaliy tahlil, statistik regressiya modellashtirish va kompyuter dasturlari bilan simulyatsion eksperimentlar asos qilib olingan.
Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, axborot texnologiyalaridan foydalanish ekonometriya modellarini samarali qurish va ularni amaliy masalalarda tatbiq etishda muhim afzalliklar beradi. Xususan, real vaqt rejimida ma’lumotlar tahlili, avtomatlashtirilgan model tanlash, hamda vizualizatsiya orqali tushunarli taqdimot imkoniyatlari sezilarli darajada oshadi.
