O’ZBEKISTON HAMDA CHET ELDA VASIYLIK HAMDA HOMIYLIK
Ключевые слова:
vasiylik, homiylik, shaxslar, huquq, ota ona, qonun, oila kodeksi, fuqorolik kodekisiАннотация
Ushbu maqolada bugungi kunda dolzarb mavzulardan biri bo’lgan qarovsiz qolgan bollararga vasiylik qilish va qaramog‘iga olish uning shartlari va huquqiy hujjatlari to‘g‘risida so‘z yuritiladi. O’zbekiston Respublikasi Oila kodeksiga asosan vasiylik yoki homiylik ota-ona vafot еtganda, ota-ona tarbiyalashga layoqatsiz deb topilganda, ota-onalik huquqi rad etilganda, ota-onalik huquqi cheklanganda, ular kasal bo’lganda, ota-ona uzoq muddat bo’lmaganda, ota-ona bolalarni huquq va manfaatlarini himoya qilishdan bo’yin tortganda, ota-ona tarbiyalash, bolalar ota-ona qaramog’idan mahrum bo’lgan va boshqa hollarda, shuningdek, voyaga yetgan, sud tomonidan muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklangan deb topilgan shaxslarga nisbatan ularni ta’minlash, tarbiyalash va ularga ta’lim berish maqsadida, ularning shaxsiy va mulkiy huquqlari va ularning manfaatlarini himoya qilish uchun belgilanadi. Qaramog’ini yo’qotgan bollarga vasiylik va homiylik organi himoyasiga tushgan vaqtida, bolada ruhiy zo’riqish holatida yashayotgan bo’lishi mumkin. Shuning uchun ham bolalarga yordam ko’rsatish bo’yicha barcha harakatlar yaxshi rejalashtirilgan va uyg’unlashtirilgan bo’lishi juda muhim. Har bir bola individual tarixga, hech bir bolaning ijtimoiy vaziyati boshqa bir bolaning ijtimoiy vaziyatini qayta takrorlamaydi. Shuning uchun ham har bir bolaning muammolariga alohida yondoshish zarur hisoblanadi. Balki bola: - yolg’iz qolishni; - siz bilan yakka suhbatlashishni; - yana kim bilandir suhbatlashishni; - tutingan ota-onaning farzandlari bilan suhbatlashishni istashi mumkindir. Ko’p hollarda bolalar o’zini qo’pol va jahldor tutishi yoki aksincha barcha talab va bergan savollaringizga javob qaytarmasdan turishi yoki xatto ovqatda ham bosh tortishi mumkinBolaning dastlabki kunlardagi xulqi atvori qanday bo’lishidan qatiy nazar, uni o’z holiga qo’ying, va uni yonida bo’ling. Diqqatli, ziyrak va e’tiborli bo’ling, har qanday vaziyatda ham yordamga tayyor turing. shunda sizga o’z farzandlaringiz yoki boshqa tutingan tarbiyalanuvchilar yordam berishlari mumkin.
