TEMIR YO‘L STANSIYALARIDA ENERGIYA TEJASH VA QAYTA TIKLANUVCHI ENERGIYA MANBALARIDAN FOYDALANISHNING AHAMIYATI
Ключевые слова:
Kalit soʻzlar: energiya tejash, qayta tiklanuvchi energiya, piezoelektrik texnologiya, temir yo‘l stansiyalari, ekologik barqarorlik, quyosh panellari.Аннотация
Annotatsiya: Ishdan maqsad temir yo‘l stansiyalarida energiya samaradorligini oshirish va qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalanishni oshirish. Stansiyalarning yuqori energiya talabini qoplashda an’anaviy usullarning ekologik va iqtisodiy muammolarini ko‘rib chiqib, energiya tejash texnologiyalari (avtomatik yoritish, harakat sensorlari) va qayta tiklanuvchi manbalar (quyosh, shamol, biomassa)ning roli katta va ularni tahlil qilish muhimdir. Shuningdek, innovatsion yechim sifatida piezoelektrik texnologiyalar (qadamlar orqali energiya ishlab chiqarish)ga alohida e’tibor berilgan. Piezoelektrik materiallarning turlari (PZT, BaTiO₃, PVDF), ularning ishlash prinsiplari va temir yo‘l stansiyalarida qo‘llash imkoniyatlari batafsil sharhlangan. Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, bu texnologiyalar dastlabki xarajatlarni talab qilsa-da, uzoq muddatda energiya xarajatlarini kamaytirib, ekologik barqarorlikni ta’minlaydi. Stansiyalarda energiyani samarali boshqarishning iqtisodiy va atrof-muhitga oid afzalliklari ta’kidlangan. Maqola temir yo‘l infratuzilmasini yashil texnologiyalar asosida modernizatsiya qilishga qaratilgan amaliy yechimlar uchun asos bo‘la oladi.
Библиографические ссылки
Adabiyotlar Ro‘yxati
1. Y. & Chen, Y., 2010. Global perspective on hydrology, water balance, and water resources management in arid basins. Hydrological Processes, 24(2): 129-135.
2. Tiwari G.N., Mishra R.K. Advanced Renewable Energy Sources/ Indian Institute of Technology Delhi, New Delhi, India, 2012, ISBN: 978-1-84973-380-9.
3. Francesco Carrasco. Introduction to hydropower/ Published by: The English Press, Prakashdeep Bldg, Ansari Road, Darya Ganj, New Delhi, India, 2012, ISBN 97893-81157-63-3.
4. John Ellis. Pressure transients in water engineering/ University of Glasgow, Thomas Telford Publishing Ltd, UK, 2008, ISBN: 978-0-7277-3592-8.
5. Лесов А. Т, Назирхонов Т. М, Собиров Ж. С, & Тоштемиров Х. Ш. (2024). Анализ По Улучшению Использования Возвращаемой Энергии В Железнодорожном Транспорте. Miasto Przyszłości, 49, 708–712. Retrieved from https://miastoprzyszlosci.com.pl/index.php/mp/article/view/3971.
6. Гольденберг В. Возобновляемая энергия на железнодорожном транспорте. Мир транспорта. 2017;15(1):64-74. https://doi.org/10.30932/1992-3252-2017-15-1-6.
7. М. М. Muxammadiev, Х.К. Тashmatov. Energiya yig’uvchi qurilmalar. Darslik. - Toshkent: “Cho’lpon” , 2011.
8. Мухаммадиев М.М. и Потоенко К.Д. Возобновляемые источники энергии. Учебное пособие. – Ташкент: ТашГТУ, 2005.
9. Клычев Ш.И., Мухаммадиев М.М., Авезов Р.Р., Нетрадиционные и возобновляемые источники энергии. Т.: Изд-во «Фан ва технология», 2010 г. 192 стр.
