BARQAROR RIVOJLANISH YO‘LIDA MUQOBIL ENERGIYA: IQTISODIY SAMARADORLIK VA GLOBAL INVESTITSIYA OQIMLARI TAHLILI
Keywords:
Kаlit so‘zlаr: muqobil energiya, iqtisodiy samaradorlik, investitsiyalar, barqaror rivojlanish, global energetika bozori, quyosh energiyasi, O‘zbekiston, ekologik xavfsizlik.Abstract
Аnnоtаtsiyа: Ushbu maqolada muqobil energiya manbalarining (quyosh, shamol, bioyoqilg‘i va gidroenergiya) barqaror rivojlanishdagi o‘rni va ular orqali erishiladigan iqtisodiy samaradorlik masalalari ko‘rib chiqilgan. Tahlil davomida dunyo bo‘yicha so‘nggi yillardagi investitsiya oqimlari, mamlakatlar bo‘yicha taqsimoti va istiqbolli loyihalar o‘rganildi. Ayniqsa, 2020–2024 yillar oralig‘idagi statistik ma’lumotlarga asoslangan holda, muqobil energetika sohasining yalpi ichki mahsulotga (YaIM) ta’siri, ish o‘rinlari yaratish imkoniyati va energiya xavfsizligiga qo‘shayotgan hissasi yoritildi. Tadqiqot natijalari, muqobil energetikaga yo‘naltirilgan sarmoyalarning uzoq muddatli ijtimoiy-iqtisodiy foydasi mavjudligini tasdiqlaydi. Shuningdek, maqolada O‘zbekistonning ushbu yo‘nalishdagi salohiyati va xalqaro hamkorlik imkoniyatlari ham chuqur tahlil qilingan.
References
1. Xalqaro Energetika Agentligi (IEA). World Energy Investment Report, 2023.
2. BMT (UN). Sustainable Development Goals (SDG), Maqsad 7 – Affordable and Clean Energy, 2015.
3. REN21. Renewables Global Status Report, 2022.
4. Energetika vazirligi rasmiy sayti: www.energo.uz
5. Osiyo Taraqqiyot Banki. ADB Energy Outlook for Asia and the Pacific, 2023.
6. BP Statistical Review of World Energy, 2024.
7. IRENA (International Renewable Energy Agency). Renewable Energy and Jobs – Annual Review 2023.
8. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori PQ–4477-son. Muqobil energiya manbalarini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida, 2023.
9. Yevropa Tiklanish va Taraqqiyot Banki (EBRD). Green Economy Transition Approach, 2022.
10. Xalqaro Moliya Korporatsiyasi (IFC). Uzbekistan Renewable Energy Projects Portfolio, 2024.
11. O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi: www.stat.uz
12. Global Solar Atlas (World Bank Group), 2023.
13. “Yashil energetika: muammolar va yechimlar.” – Ilmiy maqola, “Energetika va Iqtisodiyot” jurnali, 2023.
14. Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi. Barqaror energiya sohasidagi investitsiyalar tahlili, 2024.
15. UNDP Uzbekistan. Green Energy and Climate Initiatives, 2023.