GLOBALLASHUV DAVRIDA MILLIY TIL VA ADABIYOTNING SAQLANISHI: TAHDIDLAR VA YANGI IMKONIYATLAR
Keywords:
Kalit so‘zlar: milliy til, adabiyot, globallashuv, tahdidlar, imkoniyatlar, raqamli madaniyat, til siyosati, adabiy meros, internet, yosh avlod.Abstract
Ushbu maqolada globallashuv jarayonining milliy til va adabiyotga ta’siri ko‘rib chiqiladi. XXI asrda internet, ommaviy axborot vositalari, migratsiya va raqamli texnologiyalarning jadal rivojlanishi mahalliy tillar va madaniy merosga kuchli bosim o‘tkazmoqda. Ayniqsa, yosh avlod orasida xalqaro tillarning ustunligi ortib borayotgani milliy tilning jamiyatdagi mavqeiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Shu bilan birga, globallashuv doirasida milliy adabiyotlarni targ‘ib qilish, ularni raqamlashtirish, tarjima qilish va xalqaro adabiy muloqotga jalb qilish orqali yangi imkoniyatlar ham vujudga kelmoqda. Maqolada ushbu ikki yo‘nalish – tahdidlar va imkoniyatlar – tahlil qilinadi. Xususan, til siyosati, adabiy ta’lim, nashriyot faoliyati va internetda milliy kontent yaratish masalalari atroflicha ko‘rib chiqiladi. Muallif milliy til va adabiyotning saqlanishi uchun davlat siyosatining barqarorligi, jamoatchilik faolligi va texnologik innovatsiyalardan foydalanish zarurligini asoslaydi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning nutqlari. www.prezident.uz
2. O‘zbekiston Respublikasi “Davlat tili haqida”gi Qonuni. 1989-yil 21-oktabr.
3. “Milliy tiklanishdan – milliy yuksalish sari” – Sh.Mirziyoyev, 2021.
4. UNESCO World Report: Languages and Cultural Identity, 2022.
5. Komilov N. “Milliy ong va ma’naviyat”. Toshkent: Ma’naviyat, 2019.
6. Qodirov A. “Globallashuv va til siyosati”. Toshkent: Fan, 2020.
7. Abdullayeva Z. “Milliy adabiyot: raqamli davrda yangi o‘zgarishlar”. Ilmiy maqola, 2023.
8. www.stat.uz – O‘zbekiston Respublikasi Statistika agentligi rasmiy sayti
9. www.ziyonet.uz – ZiyoNET elektron ta’lim portali
10. “O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi maqomini mustahkamlash to‘g‘risida”gi Prezident qarori. 2019-yil 21-oktabr.
11. Ergashev R. “Yoshlar va til madaniyati”. O‘zR FA, 2020.
12. Alimov M. “Milliy adabiyot va globallashuv: yangi chaqiriqlar”. Adabiyotshunoslik jurnali, 2022.
13. “Yoshlar orasida o‘qish madaniyati” bo‘yicha so‘rovnoma natijalari, Yoshlar ittifoqi, 2023.
14. “O‘zbek tilida multimedia resurslar ishlab chiqilishi” – Innovatsion rivojlanish vazirligi hisobotlari, 2022.
15. “Adabiy integratsiya va tarjima siyosati” – Tashqi ishlar vazirligi, 2023.
