O‘ZBEKISTONDA ERKIN IQTISODIY HUDUDLARNING SHAKLLANISHI VA AMALDAGI HOLATINI TAHLIL QILISH
Keywords:
erkin iqtisodiy hududlar, investitsiya, eksport, sanoat rivoji, infratuzilma, raqamli boshqaruv, iqtisodiy diversifikatsiya, xorijiy kapital, innovatsion texnologiyalar, bandlik.Abstract
Ushbu tadqiqot O‘zbekistonda erkin iqtisodiy hududlarning (EIH) shakllanishi, rivojlanishi va hozirgi holatini tahlil qiladi. 2008-yilda Navoiy erkin industrial-iqtisodiy hududi tashkil etilganidan so‘ng, mamlakatda bunday hududlar soni va miqyosi sezilarli darajada kengaydi. EIHlar kimyo, elektrotexnika, logistika, avtomobilsozlik, to‘qimachilik, qishloq xo‘jaligi va farmatsevtika kabi sohalarda ixtisoslashgan. Ular investorlar uchun soliq va bojxona imtiyozlari, soddalashtirilgan tartib-taomillar, zamonaviy texnologiyalarni joriy etish imkoniyatlari bilan ajralib turadi. Natijada yangi ish o‘rinlari yaratilib, eksport salohiyati ortmoqda. Statistik tahlil shuni ko‘rsatadiki, Navoiy, Angren, Jizzax, Buxoro va Urgut EIHlari ishlab chiqarish hajmi va chet el investitsiyalari oqimi bo‘yicha yetakchilik qilmoqda. Shu bilan birga, infratuzilmaning to‘liq rivojlanmaganligi, byurokratik to‘siqlar, malakali kadrlar yetishmovchiligi va samaradorlikdagi hududlararo tafovutlar kabi muammolar mavjud. Tadqiqot natijalari EIHlarning samaradorligini oshirish uchun raqamli boshqaruv tizimlarini joriy etish, investorlar bilan ishlash sifatini yaxshilash, ekologik toza texnologiyalarni jalb qilish va kadrlar tayyorlash tizimini rivojlantirish zarurligini ko‘rsatadi. Umuman olganda, EIHlar mamlakat iqtisodiyotini diversifikatsiya qilish, xorijiy kapitalni jalb etish va xalqaro bozorlarda raqobatbardoshlikni kuchaytirishda muhim omil bo‘lib xizmat qilmoqda.
