KIRITISH – CHIQARISHNI BOSHQARUV TIZIMI. KIRITISH-CHIQARISHNI BOSHQARUV TIZIMI VA UNING STRUKTURASI. QURILMALAR KONTROLLERI VA DRAYVERLAR. UZILISHLAR TIZIMI.

Abstract

Ushbu maqolada operatsion tizimlarning muhim komponenti bo'lgan kiritish-chiqarishni boshqaruv tizimi (I/O Control System) va uning strukturasi batafsil tahlil qilingan. Maqola kiritish-chiqarish operatsiyalarining asosiy tamoyillari, qurilma kontrolleri va drayverlarning vazifasi hamda uzilishlar tizimining ishlash mexanizmlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot doirasida I/O boshqaruv tizimining ierarxik tuzilishi, turli xil qurilma drayverlari (blok, belgi va tarmoq drayverlari), uzilishlarni qayta ishlash algoritmlari va zamonaviy I/O texnologiyalari (NVMe, USB 4.0, DMA) tahlil qilingan. Maqolada I/O operatsiyalarining uch asosiy turi - Programmed I/O, Interrupt-driven I/O va Direct Memory Access (DMA) ning afzallik va kamchiliklari qiyosiy tahlil qilingan. Buferlashtirish strategiyalari, disk boshqaruv algoritmlari (FCFS, SSTF, SCAN, C-SCAN) va xatoliklarni qayta ishlash mexanizmlari ham keng yoritilgan. Virtualizatsiya muhitida I/O resurslarini boshqarish masalalari va zamonaviy apparataviy yechimlar bilan bog'liq innovatsion yondashuvlar ham muhokama qilingan. Maqola operatsion tizimlar sohasidagi talabalar, magistrantlar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimlar bilan amaliy misollarni birlashtirgan holda yozilgan.