BADIIY MATNDA EVFEMIZM VA DISFEMIZM HODISASINING LINGVOMADANIY IFODALANISHI

Authors

  • Tursinbayeva Shaxloxon Author

Keywords:

Kalit so‘zlar: evfemizm, disfemizm, frazeologik birliklar, o‘xshatish va metaforalar, sinonimlik, antonimlik, omonimlik hodisalari.

Abstract

Annotatsiya. Til – muloqot vositasi sifatida fikrlarni, xabarlarni, tuyg‘ularni yetkazish vositasi hisoblanadi. Insoniyat o‘z fikrini ifoda etishi uchun foydalanishi mumkin bo‘lgan ko‘plab til uslublari mavjud: so‘zlashuv, badiiy va majoziy. Ular ichida olam manzarasini lisoniy jihatdan aks ettirish va madaniy jihatdan individlarning fikrlash tarzini tadqiq qilishda majoziy uslub boshqalaridan ajralib turadi. Majoziy uslub – ko‘chma ma’noli so‘zlar orqali insonlarning fikrlarini uslubiy bo‘ydorlik bilan ta’sirchan tarzda ifodalash, shu bilan birga ularga murakkab ma’noni yuklashni anglatadi. Majoziy ma’noni nutqda bayon etishda unumli foydalaniladigan evfemizm va disfemizmlar ma’lum bir xalqning madaniyatini akslantiruvchi ko‘zgudir. Xususan, mazkur tadqiqot evfemizm va disfemizm hodisasining lingvokulturologiyaning asosiy birliklaridan biri bo‘lgan frazeologizmlar orqali ifodalanishi hamda ularning nutq tarkibida qo‘llanilishi kabi masalalarni o‘z ichiga oladi.

References

1. Allan Keith; Burridge kate (2001). Euphemism and Dysphemism: Language Used As Shield and weapon (1st Replica Books ed.). Bridgewater N.J.: Replica Books.

2. Александров А.В. О терминах "табу" и "эвфемизмы "/Лноземна фитология, Вып. 8, Львовский ГУ. – Львов, 1966.Баскова Ю.С.Эвфемизмы как средство манипулирования в языке СМИ (на материале русского и английского языков): автореф. дис. … канд. филол. наук. Краснодар, 2006.Булаховский Л.А. Введение в языкознание. – М., 1953. – 51 с. // Основы языкознания. – M., 1929.

3. Алтаев С. Эвфемизмы в туркменском языке: Автореф. дис. канд. филол. наук. – Ашхабад, 1955.

4. Бушуева Т.С. Прагматический аспект эвфемизмов и дисфемизмов в современном английском языке: Автореф. дис. … канд. филол. наук. – М., 2005. – 20 с.

5. Вандериес Ж. Язык лингвистическое введение в историю. – М.: 1937. – С. 206.

6. Кацев А.М. Эвфемизмы в современном английском языке (опыт социолингвистического описания): Автореф. дис. канд. филол. наук. – Л., 1977. – С. 190. // Кацев A.M. Эвфемистический потенциал и его реализация в речи // Некоторые проблемы слова и предложения в современном английском языке. Республиканский сборник. Горький, 1976.

7. Ковшова М.Л. Семантика и прагматика эвфемизмов. Краткий тематический словарь современных русских эвфемизмов. М.: Гнозис, 2007.

8. Крысин Л.П. Эвфемизмы в современной русской речи // Крысин. Л.П. Русское слово, свое и чужое. Исследования по современному русскому языку и социолингвистике. М.: Языки славян. культуры, 2004.

9. Ларин Б.А. Об эвфемизмах // Учен. зап. ЛГУ. Сер. Филологические науки. Вып. 60. № 301. Л., 1961.

10. Москвин В.П. Эвфемизмы: системные связи, функции, способы образования // Вопр. языкознания. 2001. №3.

11. Тишина Н.В. Национально-культурные особенности эвфемии в современном английском и русском языке: автореф. дис. … канд. филол. наук. М., 2006.

12. Тюрина Е.Е. Семантический статус эвфемизмов и их место в системе номинативных средств языка. – Новогород: Восход, 1998. – 127с.

13. Zuhriddinova M.S. X-femizmlar: disfemizmlar va ularning tarixi, o‘ziga xosligi. Ilmiy maqola. – Talim innovatsiyasi va integratsiyasi. 6-son, 1-to‘plam, Oktyabr-2023. – B 125.

14. Щерба Л.В. О трояком аспекте языковых явлений и об эксперименте в языкознании. – Л., 1974.

Published

2025-07-01

How to Cite

Tursinbayeva Shaxloxon. (2025). BADIIY MATNDA EVFEMIZM VA DISFEMIZM HODISASINING LINGVOMADANIY IFODALANISHI. Ta’limda Raqamli Texnologiyalarni Tadbiq Etishning Zamonaviy Tendensiyalari Va Rivojlanish Omillari, 44(2), 121-127. https://scientific-jl.com/trt/article/view/23894