TURK TILINI O’RGANISHDA UCHRAYDIGAN ASOSIY XATOLAR (O’ZBEKLAR UCHUN)
Keywords:
Kalit so’zlar: turk tili, o’zbek o’quvchilari, interferensiya, qiyosiy tilshunoslik, fonetik xatolar, grammatik xatolar, o’zbek va turk tillari.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada o’zbek tilida so’zlashuvchi shaxslar tomonidan turk tilini o’rganish jarayonida eng ko’p qilinadigan xatolar haqida so’z yuritiladi. Asosan, tilning grammatik, leksik, fonetik qismlarida yuzaga keladigan xatoliklar misollar asosida ko’rsatilib, ularning sabablari izohlanadi. Ayniqsa, o’zbek va turk tillarining o’xshash jihatlari o’quvchilarni chalkashtirishi, o’zbek tilining ta’siri (interferensiya) sababli grammatik tuzilmalar noto’g’ri qo’llanilishi asosiy e’tiborda bo’ladi. Maqolada o’rganilayotgan xatolarni kamaytirish uchun kerakli tavsiyalar va amaliy yechimlar ham taklif etiladi. Ushbu maqola turk tilini o’rganayotgan o’zbek o’quvchilari va filologiya sohasi tadqiqiotchilari uchun foydali bo’lishi mumkin.
References
1. Ak Başoğul, D., & Can, F. S. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Balkanlı Öğrencilerin Yazılı Anlatımda Yaptıkları Hatalar Üzerine Tespitler. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 10, 100–119.
2. Albayrak, F. (2010). Türkçe Öğrenen Moğol Öğrencilerin Yazılı Anlatım Yanlışlarının Dil Bilgisi Açısından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
3. Aytan, T., & Güney, N. (2015). Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarında Karşılaşılan Sorunlar (Yıldız Tömer Örneklemi). International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(2), 275–288.
4. Bölükbaş, F. (2011). Arap Öğrencilerin Türkçe Yazılı Anlatım Becerilerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 6(3), 1357–1367.
5. Brown, H. D. (1994). Principles of Language Learning and Teaching. New Jersey: Prentice Hall Inc.
6. Büyükikiz, K. K., & Hasırcı, S. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarının Yanlış Çözümleme Yaklaşımına Göre Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 51–62.
7. Carroll, J. B. (1964). Language and Thought. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
8. Corder, S. P. (1967). The Significance of Learner's Errors. IRAL – International Review of Applied Linguistics in Language Teaching, 5(1–4), 161–170.
9. Crystal, D. (2006). How Language Works. London: Penguin Books Ltd.
10. Çerçi, A., Derman, S., & Bardakçı, M. (2023). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarına Yönelik Yanlış Çözümlemesi. Gaziantep Üniversitesi.
11. Çetinkaya, G. (2015). Yanlış çözümlemesi: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen B2 Düzeyindeki Öğrencilerin Yazılı Metinlerine İlişkin Görünümler. International Journal of Language’s Education and Teaching, 3(1), 164–178.
12. Dede, M. (1985). Yabancı Dil Öğretiminde Karşılaştırmalı Dil Bilim ve Yanlış Çözümlemesinin Yeri. Türk Dili Dergisi – Dil Öğretimi Özel Sayısı (XLVII), 379–380: 123–135.
13. Ellis, R. (1994). The Study of Second Language Acquisition. Oxford: Oxford University Press.
14. Ellis, R. (1997). Second Language Acquisition. Oxford: Oxford University Press.
15. Emiroğlu, S. (2014). Türkçe Öğrenen Yabancı Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarında Türkçenin Dil Bilgisi ve Yazım Özellikleriyle İlgili Karşılaştığı Zorluklar. International Journal of Language Academy, 2(3), 99–119.
