ТРИЗ АСОСИДА БЎЛАЖАК ТАРИХ ЎҚИТУВЧИЛАРИНИНГ ТАРИХИЙ МУАММОЛАРНИ СИСТЕМАЛИ ҲАЛ ҚИЛИШДА КОГНИТИВ МЕТАКОМПЕТЕНЦИЯЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ КОНЦЕПТУАЛ МОДЕЛИ
Keywords:
Калит сўзлар: ТРИЗ, когнитив метакомпетенциялар, тарих ўқитувчилари, тарихий муаммолар, системали ечиш, педагогик модел, метакогниция, мета-таҳлил, мета-синтез, таълим ислоҳоти.Abstract
Анотация: Ушбу тезис Генрих Альтшуллернинг ихтирочилик муаммоларни ҳал қилиш назарияси (ТРИЗ) асосида бўлажак тарих ўқитувчиларининг когнитив метакомпетенцияларини ривожлантириш концептуал моделини тақдим этади. Модель тарихий муаммоларнинг мураккаб зиддиятларини системали ечишга йўналтирилган бўлиб, метакогниция, мета-таҳлил ва мета-синтезни ривожлантириш орқали ўқитувчиларнинг танқидий фикрлаш малакасини оширишни мақсад қилади. Тадқиқот назарий асослар, модель тузилиши, амалий қўлланиш ва келажак йўналишларни қамраб олади. Эмпирик маълумотлар ва пилот тадқиқотлар асосида модельнинг самарадорлиги исботланган. Тезис таълим тизимининг ислоҳотига ҳисса қўшади.
References
1. Абдуллаев, Р. (2020). Тарих таълимида инновацион усуллар. Тошкент: Ўзбекистон миллий университети нашриёти.
2. Қодиров, А. (2018). Педагогик психология ва метакогнитив малакари ривожлантириш. Самарқанд: Самарқанд давлат университети илмий журналлари.
3. Ҳамидов, Ш. (2022). ТРИЗ назариясининг ўқув жараёнида қўлланиши. Тошкент: Фан ва технологиялар маркази.
4. Исмоилова, М. (2019). Тарих ўқитувчилари тайёрлашда проблемага асосланган ўқитиш. Бухоро: Бухоро давлат университети нашриёти.
5. Турсунов, Ҳ. (2021). Ўзбекистон тарихшунослигида зиддиятларни ҳал қилиш методлари. Тошкент: Академия нашриёти.