O‘ZBEKISTON TA’LIM TIZIMINI XALQARO BAHOLASH DASTURLARIGA MOSLASHTIRISH NAZARIYASI VA AMALIYOTI
Keywords:
Kalit so‘zlar: xalqaro baholash dasturlari, PISA, TIMSS, PIRLS, ta’lim sifati, O‘zbekiston ta’lim tizimi, kompetensiyaviy yondashuv, funksional savodxonlik, o‘qituvchilar malakasi, baholash metodologiyasi, xalqaro standartlar.Abstract
Annotatsiya: Mazkur maqolada O‘zbekiston ta’lim tizimini xalqaro baholash dasturlariga, xususan, PISA, TIMSS va PIRLS kabi xalqaro tadqiqotlar mezonlariga moslashtirish jarayonining nazariy asoslari va amaliy yo‘nalishlari tahlil etiladi. Maqolada xalqaro baholash dasturlarining ta’lim sifatini aniqlashdagi o‘rni, ularning milliy o‘quv dasturlariga ta’siri hamda O‘zbekiston o‘quvchilari ishtirokidagi natijalar tahlili keltirilgan. Shuningdek, mamlakatda o‘qituvchilar malakasini oshirish, kompetensiyaviy yondashuvni rivojlantirish va xalqaro baholashga tayyorlov tizimini takomillashtirish bo‘yicha ilmiy takliflar berilgan. Tadqiqot natijalari O‘zbekiston ta’lim tizimini xalqaro standartlarga moslashtirishda metodologik asos bo‘lib xizmat qiladi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Yoshlarni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, ularning bilimini xalqaro baholash dasturlariga tayyorlash tizimini takomillashtirish to‘g‘risida”gi PQ–4884-son Qarori. — Toshkent, 2020-yil 24-dekabr.
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2022–2026-yillarda xalq ta’limini rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF–60-son Farmoni. — Toshkent, 2022-yil 28-yanvar.
3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida PISA xalqaro tadqiqotida ishtirok etishga tayyorgarlik ko‘rish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori. — Toshkent, 2021-yil.
4. Xodjayev N., Abdurahmonov A. Ta’lim sifatini baholashda xalqaro tadqiqotlar: PISA, TIMSS, PIRLS. — Toshkent: “Fan va texnologiya”, 2021. — 186 b.
5. Hasanov A. O‘zbekiston ta’lim tizimini xalqaro baholash mezonlariga moslashtirishning metodologik asoslari. // “Pedagogika va innovatsiyalar” jurnali. — 2023. — №2. — B. 37–45.
6. OECD. PISA 2022 Assessment and Analytical Framework: Mathematics, Reading and Science. — Paris: OECD Publishing, 2022.
7. Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P., & Hooper, M. TIMSS 2019 International Results in Mathematics and Science. — International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA), 2020.
8. Schleicher, A. PISA: What Students Know and Can Do – Student Performance in Reading, Mathematics and Science. — OECD Publishing, Paris, 2021.
9. UNESCO. Global Education Monitoring Report 2023: Technology in Education. — Paris: UNESCO, 2023.
10. Turaeva, N. Xalqaro baholash dasturlarining O‘zbekiston ta’lim tizimidagi o‘rni va ahamiyati. // “Ta’lim va fan” jurnali. — 2024. — №1. — B. 59–66
