TURKIY TILLARNING QIYOSIY-TARIXIY GRAMMATIKASINI O‘RGANISH BOSQICHLARI

Abstract

Biz bugun kecha eslashimiz mumkin bo‘lmagan ma’naviy qadriyatlarimizni xotirlashgina emas, kerak bo‘lsa, qayta tiklash  imkoniyatiga egamiz. Istiqlol sharofati tufayli xalqimizning ulkan ma'naviy merosi, boy tarixini xolisona o‘rganish uchun keng yo‘l ochildi. Zero, Prezident Islom Karimov ta’kidlaganidek: «Ajdodlarim iz tafakkuri va dahosi bilan yaratilgan eng qadimgi toshyozuv va bitiklar, xalq og‘zaki ijodi namunalaridan tortib, bugungi kunda kutubxonalarimiz xazinasida saqlanayotgan ming minglab qo’lyozmalarda, ularda mujassamlashgan tarix, adabiyot, axloq. falsala. tibbiyot, matematika, mineralogiya, kimyo, astronomiya. Me’morlik, dehqonchilik va boshqa sohalarga oid qimmatbaho asarlar.  Shu ma’noda, ma’naviy merosimizning nodir durdonalaridan sanalgan Nosiruddin Burhomiddin Rabg’iziyning "Qissasi Rabg’uziy  ‘’asari lug‘at tarkibini chuqur va ilmiy jihaldan tadqiq etish hozirgi kunda amalga oshirilishi zarur bo’gan man’ba sanaladi. 0‘zbek mumtoz adabiyotining ilk nasriy asarlaridan hisoblangan “Qisasi Rabg‘uziy “da xalq turmushlarning turli jabhalari ijtimoiy-siyosiy, sotsial-iqtisodiy, harbiy, ma’daniy, diniy- maishiy, kasb-hunar, jug‘rofiy sohalarga oid leksik birliklar qo‘llanilgan. Bular, o‘z navbatida, xalqimizning hayoti, tili. Ma’daniyati, urf-odati, an’analari haqida ma’lumot beradi. Demak, jamiyat  va  til tarixi ham da uning qadimiy holatidan boxabar bo‘lishda yozma yodgorliklar katta rol o‘ynaydi. Chunki til ijtimoiy hodisa sifatida  talablariga muvofiq takomillashib boradi va har bir davrda kishilarning o‘zaro aloqa vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Shunday ekan, “Qissasi Rabg‘uziy, asari so‘z boyligini tadqiq etishda  nafaqat o‘zbek xalqining uzoq o‘tmishini ilmiy asosda yoritish, shuningdek:. o‘zbek adabiy tili tarixini o‘rganishda g‘oyat muhimdir.