ODAM GENOMIDAGI MUTATSIYALAR VA IRSIY KASALLIKLAR
Abstract
Dolzarbligi: Odam genomidagi mutatsiyalarni o‘rganish tibbiy biologiya va klinik tibbiyotda juda dolzarb hisoblanadi. Mutatsiyalar irsiy kasalliklarning asosiy sabablaridan biri bo‘lib, ularni aniqlash orqali kasalliklarni erta tashxislash, oldini olish va samarali davolash imkoniyatlari paydo bo‘ladi. Shuningdek, gen terapiyasi va molekulyar diagnostika sohalaridagi so‘nggi yutuqlar odam genomidagi mutatsiyalarning inson sog‘lig‘iga ta’sirini chuqur tushunishga yordam beradi. Bugungi kunda nasldan naslga o‘tadigan kasalliklar, masalan, Sickle Cell anemia yoki Cystic Fibrosis, dunyo miqyosida ko‘plab insonlar sog‘lig‘iga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Shu sababli, odam genomidagi mutatsiyalarni o‘rganish kasalliklarni oldini olish, davolash strategiyalarini ishlab chiqish va sog‘lom avlod yetishtirish uchun katta ahamiyatga ega.
References
1. Strachan, T., & Read, A. P. (2018). Human Molecular Genetics (5th ed.). Garland Science.
2. Brown, T. A. (2016). Genomes 4. Garland Science.
3. Lander, E. S. et al. (2001). Initial sequencing and analysis of the human genome. Nature, 409(6822), 860–921.
4. OMIM: Online Mendelian Inheritance in Man. Available at: https://www.omim.org
5. dbSNP: Single Nucleotide Polymorphism Database. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/snp
6. Cooper, D. N., & Krawczak, M. (1997). The mutational spectrum of single base-pair substitutions in human genes. Human Genetics, 99(1), 1–14.
7. Collins, F. S., & McKusick, V. A. (2001). Implications of the Human Genome Project for medical science. JAMA, 285(5), 540–544.
8. Feero, W. G., & Guttmacher, A. E. (2014). Genomic medicine — An updated primer. New England Journal of Medicine, 370(6), 546–553.
9. Watson, J. D., Baker, T. A., Bell, S. P., Gann, A., Levine, M., & Losick, R. (2014). Molecular Biology of the Gene (7th ed.). Pearson.
10. National Human Genome Research Institute (NHGRI). Available at: https://www.genome.gov