MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARDA NUTQ BUZILISHINING OLDINI OLISH PSIXOLOGIYASI
Keywords:
Kalit so‘zlar: nutq buzilishi, maktabgacha yosh, psixologik omillar, ijtimoiy muhit, korreksion yondashuv, muloqot motivatsiyasi, logopedik yordam, oilaviy tarbiya, erta profilaktika, nutq rivojlanishi.Abstract
Annotatsiya. Mazkur maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarda nutq buzilishining oldini olishning psixologik asoslari tahlil qilinadi. Bolaning nutq rivojlanishiga ta’sir etuvchi psixologik, pedagogik va ijtimoiy omillar, shuningdek, oilaviy muhit va tarbiya uslublarining o‘rni yoritiladi. Tadqiqotda nutq buzilishlarini erta aniqlash, korreksion ishlarni tashkil etish hamda bolada muloqotga ijobiy motivatsiyani shakllantirishning samarali usullari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, logoped, psixolog va ota-onalar hamkorligida nutq rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan. Maqolada L.S. Vygotskiy, A.R. Luriya, J. Piaget, va D.B. Elkonin kabi olimlarning nutq va tafakkur rivojlanishi haqidagi nazariy qarashlariga tayanilgan. Tadqiqot natijalari bolalarda nutq buzilishining oldini olishda kompleks yondashuvning zarurligini ko‘rsatadi.
References
1. Выготский Л.С. Мышление и речь. — М.: Педагогика, 1982. — 350 с.
2. Лурия А.Р. Язык и сознание. — М.: Издательство МГУ, 1979. — 276 с.
3. Эльконин Д.Б. Психология игры. — М.: Педагогика, 1989. — 240 с.
4. Пиаже Ж. Речь и мышление ребёнка. — М.: Педагогика, 1994. — 220 с.
5. Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознание. Личность. — М.: Наука, 1977. — 320 с.
6. Божович Л.И. Личность и её формирование в детском возрасте. — М.: Просвещение, 1968. — 383 с.
7. Шоумаров Г‘.Б. Psixolingvistika asoslari. — Toshkent: O‘zbekiston Milliy universiteti nashriyoti, 2016. — 210 b.
8. Rasulova M. Maktabgacha yoshdagi bolalarda nutq rivojlanishining psixologik asoslari. — Toshkent: Fan va texnologiya, 2018. — 156 b.
9. To‘xtayeva R. Bolalarda nutq buzilishlarini korreksiyalash psixologiyasi. — Toshkent: Ilm Ziyo, 2020. — 178 b.
10. Bowlby J. Attachment and Loss. — New York: Basic Books, 1988. — Vol. 1.
11. Mahler M. The Psychological Birth of the Human Infant. — New York: Basic Books, 1975.
12. Kolb D. Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. — Englewood Cliffs: Prentice Hall, 1984.
13. Dewey J. Experience and Education. — New York: Macmillan, 1938.
14. O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’lim vazirligi. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida nutqni rivojlantirish bo‘yicha metodik qo‘llanma. — Toshkent, 2022. — 95 b.
15. Karimova V.M. Rivojlanish psixologiyasi. — Toshkent: Fan, 2017. — 260 b.
