O‘QITUVCHILAR UCHUN PSIXOLOGIK XAVFSIZLIK MUHITINI YARATISH
##article.abstract##
Mazkur maqolada ta’lim tizimida o‘qituvchilarning psixologik xavfsizligini
ta’minlash masalasi yoritilgan. Psixologik xavfsizlik tushunchasining mohiyati, uning
o‘qituvchi faoliyatiga ta’siri, maktab muhitida yuzaga keladigan asosiy psixologik
muammolar tahlil qilingan. Shuningdek, psixologik xavfsizlikni ta’minlashning amaliy
yo‘llari — ochiq muloqot, rahbarlarning qo‘llab-quvvatlashi, ishonchli jamoaviy
munosabatlar, xatolarga nisbatan sog‘lom yondashuv kabi omillar asosida ko‘rsatib
berilgan. Maqola yakunida psixologik xavfsiz muhitning o‘qituvchining motivatsiyasi,
kasbiy rivojlanishi va ta’lim sifatiga ijobiy ta’siri asoslab berilgan. Ushbu tadqiqot
o‘qituvchilar faoliyatini ruhiy jihatdan barqarorlashtirishga xizmat qiladi va maktab
jamoasida sog‘lom muhit yaratish bo‘yicha amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Bugungi tez sur’atlar bilan rivojlanayotgan zamonda ta’lim tizimi oldida turgan
muhim vazifalardan biri – o‘qituvchilarning psixologik farovonligini ta’minlashdir.
Ta’lim sifatini oshirishda faqat o‘quvchilarning emas, balki o‘qituvchilarning ham
ichki holati, ruhiy barqarorligi va o‘zini xavfsiz his qilishi muhim omil hisoblanadi.
Maktabda o‘qituvchi o‘z fikrini erkin ifoda eta olishi, ijodiy g‘oyalar bilan chiqishi,
xatodan qo‘rqmay harakat qilishi mumkin bo‘lgan sog‘lom muhit shakllantirilishi
zarur.
##submission.citations##
1. Edmondson, A. (1999). Psychological safety and learning behavior in work teams.
Administrative Science Quarterly, 44(2), 350–383.
2. Djalilova, M. (2021). Pedagogik jamoalarda psixologik xavfsizlik muhitini
shakllantirish yo‘llari. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi
nashriyoti.
3. Xamidova, M. (2020). Ta’lim muassasalarida sog‘lom psixologik muhitni
ta’minlash: muammo va yechimlar. “Pedagogika va psixologiya” ilmiy-amaliy
jurnali, №4.
4. Qodirova, N. (2019). Maktab jamoalarida ijtimoiy-psixologik muhit va
o‘qituvchining ruhiy holati o‘rtasidagi bog‘liqlik. Toshkent davlat pedagogika
universiteti ilmiy axborotnomasi, №2.
5. Robbins, S. P. (2018). Organizational Behavior (17th Edition). Pearson Education.
6. Baxtiyorov, U. (2022). Psixologik xavfsizlikni ta’lim tizimida qo‘llashning
metodik asoslari. Toshkent: “Fan va texnologiya” nashriyoti.
7. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation
of intrinsic motivation, social development, and well-being. American
Psychologist, 55(1), 68–78.
8. UNESCO (2020). Supporting teachers’ well-being. International Institute for
Educational Planning.