MAHMUDXO‘JA BEHBUDIY: MA’RIFATPARVAR, PEDAGOG VA MILLAT FIDOYISI
Keywords:
Mahmudxo‘ja Behbudiy, jadidchilik harakati, ma’rifatparvarlik, milliy uyg‘onish, ta’lim islohoti, yangi usul maktablari, pedagogika, dramaturgiya, padarkush, Samarqand gazetasiAbstract
Mazkur maqolada Mahmudxo‘ja Behbudiyning hayoti, ijodi va ma’rifiy faoliyati yoritilgan. Behbudiy XX asr boshlarida Turkiston o‘lkasida milliy uyg‘onish jarayonining asosiy yetakchilaridan biri sifatida milliy ta’lim, matbuot vdramaturgiyani rivojlantirishga katta hissa qo‘shgan. U yangi usuldagi maktablarni tashkil etib, darsliklar yaratgan, shuningdek, “Samarqand” gazetasi va “Oyina”
jurnalini chop etgan. Behbudiy o‘zining “Padarkush” dramasi orqali o‘zbek dramaturgiyasiga asos solgan. Uning siyosiy va ijtimoiy-falsafiy qarashlari millat taraqqiyotiga yo‘naltirilgan bo‘lib, ta’lim islohoti, milliy matbuot va ayollar ta’limiga e’tibor qaratish g‘oyalari bilan ajralib turadi. 1919 yilda fojiali tarzda hayotdan ko‘z yumgan Behbudiyning merosi bugungi kunda ham dolzarbligini saqlab qolmoqda.
References
1. Qosimov, B. “Milliy uyg’onish davri o‘zbek adabiyoti”. Toshkent: Ma’naviyat,
2004.
2. Abdullayev, M. “Mahmudxo‘ja Behbudiy va uning ma’rifiy qarashlari”.
Samarqand: SamDU nashriyoti, 2012.
3. Karimov, N. “XX asr o‘zbek adabiyoti taraqqiyotining asosiy tamoyillari”.
Toshkent: Fan, 2008.
4. Rizayev, Sh. “Jadid dramasi”. Toshkent: Sharq, 2007.
5. Qosimov, B. “Mahmudxo‘ja Behbudiy dramaturgiyasi”. Toshkent: Adabiyot va
san’at, 2006.
6. Abdullayev, M. “Turkiston Muxtoriyati va jadidlar”. Samarqand: SamDU, 2015.
7. Kasimov, E. “Behbudiyning so‘nggi kunlari”. Toshkent: O‘zbekiston, 2019.
8. Dolimov, U. “Turkistonda jadid maktablari”. Toshkent: Universitet, 2006.
9. Hasanov, B. “Mahmudxo‘ja Behbudiyning pedagogik qarashlari”. Toshkent:
O‘qituvchi, 2010.
10. Aliyev, A. “Behbudiy asarlari bibliografiyasi”. Toshkent: Milliy kutubxona
nashriyoti, 2016.
