ZAHIRIDDIN MUHAMMAD BOBURNING "BOBURNOMA" ASARI O'ZBEK ADABIYOTIGA TUTGAN O‘RNI
Keywords:
Ta’lim, tahlil, bilim, ma’naviy, ijtimoiy, pedagogik, zamonaviy;Abstract
Mazkur maqolada Zahiriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asarining o‘zbek adabiyotidagi o‘rni va uning adabiy, ilmiy, tarixiy ahamiyati tahlil qilinadi. Bobur tomonidan yozilgan bu asar, nafaqat Boburning hayoti va siyosiy faoliyatini yoritib beruvchi tarixiy manba, balki o‘z davrining madaniy va adabiy holatini aks ettiruvchi bebaho xazinadir. Boburnoma o‘zbek adabiyotining
rivojlanishiga muhim ta’sir ko‘rsatgan. Asar o‘zining badiiy uslubi, tilning ifodaviy imkoniyatlari va she’riy tasvirlari orqali o‘zbek tilining boyligini yanada kengaytirgan. Bobur o‘zining tarixiy voqealar va shaxsiy xotiralarini, janglar va siyosiy qarorlarni
tasvirlab, adabiyotga yangicha yondashuvlar olib kirdi. Maqolada shuningdek, Boburnoma asarining zamonaviy adabiyotshunoslikda tutgan o‘rni, uning ilmiy va badiiy tahlilga yaroqligi, o‘zbek adabiyotida tarixiy romanlar va avtobiografiyalar rivojlanishiga qo‘shgan hissasi muhokama qilinadi. Asar nafaqat o‘z davrining tarixiy tafsilotlarini, balki inson ruhiyatini, dunyqarashni va falsafiy qarashlarni ham tasvirlab, o‘zbek adabiyotiga yangi bir qatlam qo‘shgan. Boburnoma o‘zbek adabiyoining durdona asarlaridan bo‘lib, uning bugungi kunda ham ilmiy tadqiqotlar va adabiyotshunoslik sohalarida dolzarbligini saqlab qolishi, uning ahamiyatini yanada
oshiradi.
References
1. Abdullayev, A. (1998). Turkistonda jadidchilik harakati: tarixi va tarbiya. Toshkent:
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi.
2. Bendrikov K.E. “Очерки по истории народного образования в Туркестане
(1865- 1924гг.)” asarida “Shamsiya” (formal mantiq kitobi) va unga sharhlar XIII
asrda, “Aqoid” – musulmon din aqidalarini bayon etuvchi kitob XII asrda, “Mantiq
Tahzib” – mazmunida yunon falsafasining arabcha talqinini o‘zida mujassam etuvchi
dialektika kitobi - XVI asrda, Shariat – Qur'on va muqaddas rivoyatlar asosida bayon
qilingan diniy, fuqarolik, jinoiy va boshqa davlat, jamiyat qonun qoidalari hamda
xususiy axloq normalari to‘plami VIII – IX asrlarda tuzilganligi keltirib o‘tadi.
3. O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. 11-jild. – Toshkent: Davlat milliy nashriyoti,
2005. – B. 110.Айтмамбетов Д.А. Дореволюционные школы в Киргизии. –
Фрунзе: Илим, 1961. – С. 35.
4. Sayyora Samandar, Umid Bekmuhammad "Xorazm jadid namoyandalari: hayoti,
faoliyati va adabiy merosi" (Monografiya) “Milleniumus print” nashriyoti Urganch –
2024. 13 b.
5. Kim P.G. Uydirma va haqiqat // O‘zbekiston adabiyoti va san'ati. – 1989 yil 29
oktyabr.
6. Nazimov A. Qizlar tarbiyasi. – Toshkent: Kamalak, 1994. – B. 64; Olimat ul-banot.
Muosharat odobi. – Toshkent: Mehnat, 1997. – B. 32.
7. Faxriddin B., No‘monbek A. ABS SISTEMASI BILAN JIHOZLANGAN M1
TOIFALI
AVTOMOBILLARNING
TORMOZ
SAMARADORLIGINI
MATEMATIK NAZARIY TAHLILI //International journal of scientific researchers
(IJSR) INDEXING. – 2024. – Т. 4. – №. 1. – С. 333-337.
8. Xuzriddinovich B. F. et al. ABS BILAN JIHOZLANGAN AVTOMOBILNI
TORMOZ PAYTIDA O ‘ZO ‘ZIDAN VA MAJBURIY TEBRANISHLARINI
TORMOZ SAMARADORLIGIGA TA’SIRINI TAHLIL QILISH //ОБРАЗОВАНИЕ
НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ. – 2024. – Т. 47. – №. 4. – С. 81
87.9. Karshiev F. U., Abduqahorov N. ABS BILAN JIHOZLAНГАН M1 TOIFALI
AVTOMOBILLAR TORMOZ TIZIMLARINING USTIVORLIGI //Academic
research in educational sciences. – 2024. – Т. 5. – №. 5. – С. 787-791.
10.Qurbonazarov S. et al. ANALYSIS OF THE FUNDAMENTALS OF
MATHEMATICAL MODELING OF WHEEL MOVEMENT ON THE ROAD
SURFACE OF CARS EQUIPPED WITH ABS //Multidisciplinary Journal of Science
and Technology. – 2024. – Т. 4. – №. 8. – С. 45-50
11.Каршиев
Фахридин
Умарович,
Н.Абдуқаҳоров
ИЗУЧЕНИЕ
МИКРОСТРУКТУРЫ СТАЛИ В МАТЕРИАЛОВЕДЕНИ//https://www.iupr.ru/6
121-2024
12. Xusinovich T. J., Ro‘zibayevich M. N. M1 TOIFALI AVTOMOBILLARNI
TURLI MUHITLARDA TORMOZLANISHINI TAHLIL QILISH VA
PARAMETRLARINI O ‘RGANISH.
13.Махкамова Н.Р. Социально-нравственные и духовные процессы в
Узбекистанском обществе конца XIX – начала XX вв. // Общественное мнение.
Права человека. – Тошкент, 2001, №2(14). – С. 85-91.
14. Муминов И.М. Избранные произведения в 4-х томах. – Ташкент, 1976, Т.2. –
С. 37.
15. Салижанова Г.Ф. Учебно-просветительские очаги в Туркестане, их
общественное значение (конец XIX – начало XX вв.). Автореф. дисс. … канд.
ист. наук. – Ташкент, 1998. С. 22.
16. Сравнение программ русско-туземных школ и новометодных мактабов. //
Туркистон вилоятининг газети. 1915, №84, 85.
17. Шамсутдинов Р., Расулов Б. Туркистон мактаб ва мадрасалари тарихи. –
Андижон: Мерос, 1994. – Б. 60.
