O’N OLTI YOSHGA TO’LMAGAN SHAXS BILAN JINSIY ALOQA QILISH VA JINSIY EHTIYOJNI G’AYRI TABIY USULDA QONDIRISH JINOYATINING JINOIY HUQUQIY TAVFSIF
Keywords:
В данной статье глубоко проанализирован правовой состав преступления в виде ненасильственного полового сношения с лицом, не достигшим 16-летнего возраста, предусмотренного статьей 128Abstract
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining
128-moddasi bo‘yicha 16 yoshga to‘lmagan shaxslar bilan zo‘ravonliksiz jinsiy aloqa
qilish jinoyatining huquqiy tarkibi chuqur tahlil qilingan. Tadqiqotda jinsiy erkinlik va
jinsiy daxlsizlik tushunchalarining nazariy asoslari ochib berilgan, jinoyatning obyekti
sifatida jamiyatda o‘rnatilgan axloq-odob qoidalari va bolaning jismoniy-psixologik
rivojlanishi ko‘rsatilgan. Qiyosiy-huquqiy va tahliliy usullar yordamida jinoyatning
barcha tarkibiy qismlari (obyekt, subyekt, obyektiv va subyektiv tomonlar) batafsil
o‘rganilgan, MDH mamlakatlari qonunchiligining qiyosiy tahlili amalga oshirilgan.
Maqolada subyekt sifatida 16 yoshga to‘lgan aqli raso shaxs, obyektiv tomon sifatida
ixtiyoriy ravishda amalga oshiriladigan jinsiy aloqa, subyektiv tomon sifatida
to‘g‘ridan-to‘g‘ri qasd belgilangan. Tadqiqot natijalari jinoyat qonunchiligini
takomillashtirish, sud amaliyotini yaxshilash va voyaga etmagan shaxslarning
huquqlarini himoya qilish tizimini mustahkamlash uchun muhim amaliy ahamiyat kasb
etadi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi.
2. O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual kodeksi.
3. O‘zbekiston Respublikasing Jinoyat kodeksi.
4. “Bola huquqlarining kafolatlarini ta’minlash tizimini yanada takomillashtirish
chora-tadbirlari” to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 9
avgustdagi PF-6275-son farmoni.
5. “O‘zbekiston respublikasi Oliy majlisining bola huquqlari bo‘yicha vakili
(bolalar ombudsmani) faoliyatini tashkil etish” to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi
Oliy majlisi qonunchilik palatasi kengashining va O‘zbekiston Respublikasi Oliy
majlisi senati kengashining qo‘shma qarori.
6. “Bola huquqlari kafolatlarini yanada kuchaytirishga oid qo‘shimcha chora
tadbirlar” to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 22-apreldagi
PQ-4296 son qarori.
7. “Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining milliy strategiyasini
tasdiqlash” to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 22-iyundagi
PF-6012-son farmoni.
8. “Voyaga еtmaganlarning jinoyatlari haqidagi ishlar bo‘yicha sud amaliyoti”
to‘g‘risida O‘zbekiston respublikasi Oliy sudi plenumining 21-sonli qarori 2000-yil
15-sentabr.
9. Bola huquqlari. Yuridik Oliy o‘quv yurtlari uchun darslik G‘. Abdumajidov
tahriri ostida. –T.: TDYU nashriyoti, 2008 yil.
10. Bolalami himoya qilish. Parlament a'zolari uchun qoTlanma. T.: UNICEF,
Inson huquqlari bo'yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi, 2006. — B. 163.
11. Bolalarni himoya qilish. Parlament a’zolari uchun qo‘llanma. T.: YUNISEF,
Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi, 2006 yil.
12. Bola huquqlari monitoringi. O‘quv-uslubiy qo‘llanma /Mas’ul muharrir
A.X.Saidov. T.: Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi,
2011 yil.