GAPTOGLOBIN VA UNING LABORATOR TEKSHIRUVINING AHAMIYATI
##semicolon##
qon zardobi, gaptoglobin, o’tkir fazali oqsil, laborator tadqiqot. Gaptoglobin (Hp) barcha sut emizuvchilarning qonida uchraydi va A2 glikoprotein plazma oqsillarining globulin fraktsiyasiga javob beradi. Gaptoglobin sintezi jigarda sodir bo‘ladi (1, 2) va uning induktorlari interleykin-6, interleykin-1 va o‘simta nekrotik omil hisoblanadi. Hp adipotsitlar va o‘pka hujayralari kabi o‘ziga xos, jigardan tashqari, hujayralarda sintezlanadi va uning darajasi ularning yallig‘lanish bilan ko‘payadi (3). Bundan tashqari, stress bilan arteriyalarda Hp miqdorining yuqori darajasi mavjud bo‘lib, u hujayra migratsiyasi va arterial qayta tiklanish jarayonida ishtirok etadi (4).##article.abstract##
Inson qon plazmasida marker oqsillari (o‘tkir fazali oqsillar) mavjud bo‘lib, ularning kontsentratsiyasi yuqori bo‘lib yallig‘lanish, o‘sma, bakterial va boshqa shikastlanishlarda yuzaga keladigan jarayonlarga javob beradi. Bu maqolada o‘tkir fazali oqsillardan birining biologik va klinik ahamiyati to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘rib chiqilgan.
##submission.citations##
1. Axmedov, T.J., Yeshmuratov, B.A., & Baxriev, I.I. (2023). Affin xromatografiya
usulida A antigenining guruxchalarini aniklash.
2. Baxriev, I.I., & Djalalov, D.D. (2001). Qon, sperma va sochlarni sud tibbiyotiga oid
tekshirish. Talabalar uchun uslubiy qo’llanma.
3. Lochinov, F. N., & Baxriyev, I. I. (2022). Biologik tabiatga ega bo‘lgan ashyoviy
dalillarning Sud-Tibbiy Ekspertizasi.
4. Choriev, B.A., & Baxriev, I.I. (2023). Daliliy ashyolarni sud-biologik ekspertizadan
utkazishda klassik tadqiqot usullarining ahamiyati.
5. Alyoshkin V.A., Novikova L.I., Motov A.G., Alyoshkina T.N. O‘tkir fazali oqsillar
va ularning klinik ahamiyati. // Klinik tibbiyot. - 1988. - № 8 (66). 39-48.
6. Beysembaeva R.U. Zamonaviy biologiya muvaffaqiyatlari. - 1984. - №9, 409-425.
7. Chukaeva I. I., Bogova O. T., Korochkin I. M., Alyoshkin V. A., Litvinova S. N.
miokard infarkti va yallig‘lanish // Shoshilinch tibbiy yordam. -2007. -№4 (11) c.19
23.
8. Dobryszycka W. Biological functions of haptoglobin – new pieces to an old puzzle
// Eur J Clin Chem Clin Biochem. -1997. -35:647–54.
9. Everse J, Hsia N. The toxicities of native and modified hemoglobins // Free Radic
Biol Med. -1997. -22:1075– 99
10. Kalmovarin N, Friedrichs WE, O‘Brien HV, et al. Extrahepatic expression of
plasma protein genes during inflammation // Inflammation. -1991. -15:369–79.
11. Katnik I, Jadach J. Haptoglobin concentration in serum and other body fluids
measured by comparison of its reactivity with hemoglobin and concanavalin //A.Arch
Immunol Ther Exp (Warsz). - 1996. - №44. 45–50.
12. Krzysztof B. Wicher and Erik Fries. Haptoglobin, a hemoglobin-binding plasma
protein, is present in bony fish and mammals but not in frog and chicken //Proc NatlAcad Sci U S A. - 2006. - 103(11): 4168-4173.
13. McCormick DJ, Atassi MZ. Hemoglobin binding with haptoglobin: delineation of
the haptoglobin binding site on the alpha-chain of human hemoglobin // J Protein
Chem. - 1990. - №9: 735–42.
14. Smeets MB, Pasterkamp G, Lim SK, et al. Nitric oxide synthesis is involved in
arterial haptoglobin expression after sustained flow changes // FEBS Lett. - 2002.
529:221-4.