AKMEOLOGIK YONDASHUV ASOSIDA BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARINI MUSTAQIL FIKRLASHGA O‘RGATISHDA PIRLS BAHOLASH TIZIMINING AFZALLIKLARI
Keywords:
Akmeologiya, PIRLS, mustaqil fikrlash, boshlang‘ich ta’lim, baholash tizimi, kognitiv strategiyalar, metakognitiv ko‘nikmalar, funksional savodxonlik, xalqaro ta’lim standartlari.Abstract
Ushbu maqolada boshlang‘ich ta’limda akmeologik yondashuv asosida o‘quvchilarning mustaqil fikrlash ko‘nikmalarini shakllantirish masalasi yoritiladi. Xususan, PIRLS xalqaro baholash tizimining mezonlari orqali mustaqil fikrlashni aniqlash va rivojlantirish imkoniyatlari tahlil qilinadi. Akmeologik yondashuv — shaxsning eng yuqori rivojlanish cho‘qqilariga erishishiga xizmat qiluvchi yondashuv sifatida qaraladi. Maqola davomida Rossiya, AQSh, Singapur kabi davlatlar tajribasi, UNESCO va IEA materiallari asosida tahlil olib borildi. Jahon tajribasi va nazariyempirik yondashuvlar asosida tavsiyalar ishlab chiqildi.
References
1.
Derkach A.A. (2004). Akmeologiya: professionalnoye i lichnostnoye razvitie.
Moskva: MGOU.
2.
Mullis, I.V.S., Martin, M.O., Kennedy, A.M., & Foy, P. (2016). PIRLS 2016
Assessment Framework. Boston College.
3.
OECD (2021). 21st Century Skills and Competence Framework. OECD
Publishing.
4.
Vygotsky L. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological
Processes. Harvard University Press.
5.
Anderson L.W., Krathwohl D.R. (2001). A Taxonomy for Learning, Teaching,
and Assessing. Pearson.
6.
Kuhlthau C.C., Maniotes L.K., Caspari A.K. (2015). Guided Inquiry: Learning
in the 21st Century. Libraries Unlimited.
7.
Tan, C., & Tan, L. (2020). Singapore Education in Global Context. Routledge.
8.
Sahlberg, P. (2015). Finnish Lessons 2.0: What Can the World Learn from
Educational Change in Finland? Teachers College Press.
9.
Li, J., & Wang, S. (2017). "Argumentative Writing in Chinese Primary Schools",
Asian Education Review, vol. 12(1).
10.
Kane, L. (2018). Literacy Instruction in Canadian Classrooms. University of
Toronto Press.
11.
Allamuratova S. (2022). "PIRLS test tizimi va uning savodxonlikdagi o‘rni",
Boshlang‘ich ta’lim, №1.
12.
Marzano R.J. (2007). The Art and Science of Teaching. ASCD.