LUGʻAT SATHIDAGI YOT SO‘ZLAR VA ULARGA TENG KELUVCHI MUQOBIL IFODALARNI TOPISH MASALASINING DOLZARBLIGI VA AHAMIYATI
Keywords:
O‘zlashma so‘zlar, tilning lug‘at sathi, lisoniy xilma-xillik, variativlik, til sofligi, ichki va tashqi manbalar, rus-internatsional so‘zlar, neytral leksika, tilni milliylashtirish, muqobil so‘zlar (alternativalar), atamashunoslik qo‘mitasi, til genofondi.Abstract
Ushbu maqolada o‘zbek tilini yot so‘zlardan tozalash va til sofligini saqlash
masalasining istiqboli hamda muammolari qisqacha tahlil qilinadi. O‘zlashmalarning
til taraqqiyoti va rivojlanishi sohasidagi ahamiyati, xususan, o‘zbek tilining yaqin
tarixdagi leksik tarkibi, unda o‘zlashgan qatlam so‘zlarining ulushi hamda mos
ravishda o‘zgarib borishi misollar yordamida o‘rganilib, o‘zbek tilini yot so‘zlardan
tozalash, tilning sofligini saqlashga bo‘lgan turli davrlardagi harakat va urinishlar
qisman tahlil qilinadi, bu yo‘ldagi yutuq va kamchiliklar hamda bularga sabab bo‘lgan
omillar haqida fikr va mulohazalar yuritiladi.
References
1. Боровков А. К., Изменения в области узбекской лексики и новый алфавит на
основе русской графики. Известця УзФАН, № 7 1940.
2. Abdullayev F. “Til qanday rivojlanadi?”. Risola. – Toshkent: “Fan”. 1972, 24-33-b.
3. Yo‘lchiyeva M., Abduxamidova S., Omonova M. Ingliz tilidan o‘zbek tiliga kirib
kelgan bir necha neologizmlar tahlili. Maqola. CARJIS. Volume 2, Issue 1/ 2022. 441
b.
4. Abdurahmonov G‘. “Muammolar hali ko‘p”. Maqola. “Sovet O‘zbekistoni
gazetasi”. – Toshkent: 1990-yil 4-dekabr, 277-son.
5. Nurmonov A., Sobirov A., Qosimova N. va boshqalar. “Hozirgi o‘zbek adabiy tili”.
Darslik. – Toshkent: “Ilm-ziyo”. 2013, 202-b.
6. G. Ruzmetova. “O‘zbek tilidagi inglizcha o‘zlashmali iboralar”. BMI. – Urganch:
2015, 20-b.
7. Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 29-yanvardagi 40-son qaroriga 2-ILOVA.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Atamalar komissiyasi
to‘g‘risida NIZOM. https://lex.uz/ru/docs/-4717157