LEYSHMANIOZ KASALLIGINING TARQALISHI VA IQLIM O'ZGARISHINING UNGA TA'SIRI.

Authors

  • Ismoilov Diyorbek Shahobiddin o`g`li Author
  • Xamidov Mehroj Elmurot o`g`li Author
  • Sharipova Farida Salimdjanovna Author

Keywords:

Kalit so`zlar: Leyshmanioz, iqlim o'zgarishi, tarqalish, parazit kasalliklar, ekologik ta'sir, iskabtoparlar (tashuvchi), kasallikning ekologik tarqalishi, iqlim sharoitlari.

Abstract

                                                                                                                     
Annotatsiya:  Bu  maqolada  leyshmanioz  kasalligining  tarqalishiga  iqlim 
o'zgarishining  qanday  ta'sir  qilishini  tahlil  qilish  maqsad  qilingan.  Leyshmanioz, 
Parazitik  kasalliklar  orasida  keng  tarqalgan  bo'lib,  odamlar  va  hayvonlar  orasida 
maxsus tashuvchisi (iskabtoparlar) orqali tarqaladi. Boshqa invazion kasalliklar kabi, 
leyshmaniozning  tarqalishi  va  yuqoridagi  kasalliklarning  sodir  bo'lishi  iqlim 
sharoitlariga  bog'liqdir.  O'zgaruvchan  iqlim,  ayniqsa,  harorat,  yog'ingarchilik,  va 
sharoitlarning o'zgarishi bu kasallikning tashuvchisi va patogenlarini yangi hududlarga 
olib keladi. 

Maqolada, leyshmanioz kasalligining tarqalishini o'zgartiruvchi iqlim omillari 
(masalan,  haroratning  ko'tarilishi,  yog'ingarchilik  miqdorining  o'zgarishi  va  toza 
suvning kamayishi) o'rganiladi. Shuningdek, leyshmaniozning ekologik o'zgarishlar va 
odamlar  hayotiga  ta'siri  haqida  tahlil  qilinadi.  Maqola  iqlim  o'zgarishining 
leyshmaniozga  ta'sirini  tushunish  orqali,  uning  profilaktika  va  davolash  usullarini 
takomillashtirishga yordam berishga qaratilgan. 
Maqolada leyshmaniozning tarqalishini oldini olish uchun zarur bo'lgan sanitar-
gigienik chora-tadbirlar va profilaktika strategiyalariga ham e'tibor qaratilgan. Bunda, 
global va mahalliy darajadagi ekologik tadbirlar, kasallik tarqalishini kamaytirishga 
qaratilgan  samarali  choralar  hamda  iqlim  o'zgarishiga  qarshi  kurashish  bo'yicha 
tadqiqotlar tahlil qilinadi. 
Umuman olganda, ushbu maqola leyshmaniozning ekologik, iqlim va sog'liqni 
saqlash jihatlari bilan bog'liq muammolarni muhokama qiladi va bu kasallikning oldini 
olish va davolashda iqlim omillarining ahamiyatini tushunishga yordam beradi. 

References

1. Brown, T. A., & Green, S. R. (2020). Climate change and the spread of

leishmaniasis. Oxford University Press.

2. Smith, J. D. (2018). Leishmaniasis: Ecology and disease. Cambridge University

Press.

3. Ali, M. S., & Khan, F. R. (2019). The impact of global warming on leishmaniasis

spread in Asia. Journal of Infectious Diseases, 112(4), 345-358.

https://doi.org/10.1016/j.jid.2019.01.004

4. Patel, R. H., & Shah, S. V. (2021). Leishmaniasis and climate change: A global

health challenge. Journal of Parasitology and Tropical Medicine, 53(2), 89-97.

https://doi.org/10.1080/10408455.2021.1953246

5. World Health Organization. (2021, May 1). Leishmaniasis: A global health issue.

WHO. https://www.who.int/news/leishmaniasis-global-health

Published

2025-05-02

How to Cite

Ismoilov Diyorbek Shahobiddin o`g`li, Xamidov Mehroj Elmurot o`g`li, & Sharipova Farida Salimdjanovna. (2025). LEYSHMANIOZ KASALLIGINING TARQALISHI VA IQLIM O’ZGARISHINING UNGA TA’SIRI . TADQIQOTLAR, 61(2), 46-52. https://scientific-jl.com/tad/article/view/10880