KALLA SUYAGI.KALLA SUYAGINING MIYA QISMI SUYAKLARI: ENSA, TEPA, PESHONA VA GʼALVIRSIMON SUYAKLARI, ULARNING YOSHGA DOIR XUSUSIYATLARI
Keywords:
Kalit so’zlar: suyak, temporal, parental, yanoqlar, yuza, burun, frontal, miya, ko'zlar, quloq.Abstract
Mavzuning dolzarbligi. Inson bosh suyagi tuzilishi murakkab va o'ziga xosdir,
bu barcha insonlarning boshi bilan bog'liq bo'lgan suyaklar majmuasidan iborat. Bosh
suyaklari asosan iskeletning bosh qismini hosil qiladi va miya, ko'zlar, quloqlar kabi
hayotiy muhim organlarni himoya qiladi. Suyaklari ikki qismga bo'linadi: miya
suyaklari va yuz suyaklari. Miya suyaklari miya qutisi yoki kraniumni hosil qiladi, yuz
suyaklari esa yuz strukturasi uchun asos beradi. Bosh suyaklari umumiy hisobda 22-
23 suyakdan iborat bo'lib, ulardan 8 tasi kranium yoki miya qutisini tashkil qiladi. Miya
suyaklaridan biri - frontal suyak, bu peshqadam joylashgan va orqa zarbalarni boshdan
himoya qilishga yordam beradi.
References
1. Gray's Anatomy for Students
o Muallif: Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W. M. Mitchell
o Nashr: Elsevier, 2019
o Tavsif: Bu kitob inson anatomiyasini o‘rgatish uchun keng qo‘llaniladi. Kalla
suyagi va uning tuzilmasi bo‘yicha aniq tavsiflar berilgan.
2. Human Anatomy and Physiology
o Muallif: Elaine N. Marieb, Katja Hoehn
o Nashr: Pearson, 2018
o Tavsif: Bu kitob insonga oid anatomiyani va fiziologiyani taqdim etadi, kalla
suyagi va uning rivojlanishi haqidagi bilimlarni o‘z ichiga oladi.
3. Clinical Anatomy by Regions
o Muallif: Richard S. Snell
o Nashr: Wolters Kluwer, 2012
o Tavsif: Kalla suyagi va boshqa suyaklar bilan bog‘liq anatomik tuzilmalar
to‘g‘risida batafsil ma’lumot beradi.
4. The Anatomy of the Human Body
o Muallif: Henry Gray
o Nashr: Dover Publications, 1985 (asl nashr 1918 yilda)
o Tavsif: Kalla suyagi va boshqa organlar haqidagi ilmiy ma’lumotlar bilan klassik
manba hisoblanadi.
5. Developmental and Evolutionary Aspects of the Human Skull
o Mualliflar: Michael J. O’Hara, William H. Kimbel
o Nashr: Springer, 2017
o Tavsif: Inson kalla suyagining rivojlanishi va evolyutsiyasi haqida ilmiy
maqolalar to‘plami.
6. Human Osteology
o Muallif: Tim D. White, Michael T. Black, Pieter A. Folkens
o Nashr: Academic Press, 2012
o Tavsif: Inson skeletining tuzilishi va funktsiyasi haqida keng qamrovli ma’lumot,
kalla suyagi suyaklarining yoshga oid xususiyatlari haqida batafsil tushuntirishlar
mavjud.
7. Anatomy of the Human Body
o Muallif: Frederic H. Getman, Arthur W. Tandy
o Nashr: Harper & Row, 1990
o Tavsif: Kalla suyagi, peshona, tepa va boshqa suyaklar haqida aniq anatomik
tasvirlar bilan tavsiflangan.
o Muallif: Frank H. Netter
o Nashr: Elsevier, 2014
o Tavsif: Netterning atlasida kalla suyagi va bosh miya tuzilmasi haqida rasm va
diagrammalar mavjud.
o Muallif: Roger L. Lund, David S. McLone
o Nashr: Elsevier, 2010
o Tavsif: Bolalar nevrologiyasiga oid muhim ma’lumotlar, kalla suyagi rivojlanishi
va yoshga doir o‘zgarishlar.