BLOCKCHAIN TEXNOLOGIYALARINI KIBERXAVFSIZLIK TIZIMLARIGA INTEGRATSIYA QILISH
Keywords:
Kalit so‘zlar: integratsiya, blockchain texnologiyalari, kiberxavfsizlik, ishonchlilik, o‘zgarmaslik, kuzatuvchanlik, shaffoflik, kiberxavf-xatarlar, innovatsiyalar.Abstract
Annotatsiya:Ushbu maqolada blockchain texnologiyasining asosiy afzalliklar
sifatida ma’lumotlarning ishonchliligi va o‘zgarmasligi, markazlashmagan kirish
nazorati, o‘zgarishlarni kuzatish va tarqatilgan hujumlardan himoya kabi jihatlar
ko‘rib chiqiladi. Shu bilan birga blockchainning tizim ishtirokchilari o‘rtasida
ishonchni oshirish, ma’lumotlar xavfsizligini ta’minlash va buzilishlarning oldini olish
uchun samarali vosita ekanligini ta’kidlaydilar. Ushbu texnologiyalarni joriy etish
zamonaviy raqamli davrda yangi himoya darajasini ta’minlashga va
kiberxavfsizlikning dolzarb muammolarini hal qilishga xizmat qiladi. Tahlil natijasida
aniqlanishicha, blockchain ma’lumotlarning ishonchliligi va o‘zgarmasligini,
markazlashmagan kirish nazoratini, operatsiyalarning kuzatilishi va shaffofligini
ta’minlaydi. Ushbu xususiyatlar uni nafaqat kiberhujumlarning oldini olish uchun
kuchli vositaga, balki axborot tizimlari ishtirokchilari o‘rtasidagi ishonchni
mustahkamlovchi instrumentga aylantiradi.Shunday qilib, blockchain
texnologiyalarining kiberxavfsizlik tizimlariga integratsiyasi nafaqat kiberxavf-
xatarlarga qarshi himoya darajasini oshiradi, balki ishonchli va shaffof raqamli muhit
yaratishga ham xizmat qiladi. Bunday yechimlarning rivojlanishi va joriy etilishi
tezkor raqamli taraqqiyot davrida kiberxavfsizlikni yanada takomillashtirish uchun
yangi imkoniyatlarni taqdim etadi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Xabibullayev J.D., DDoS-hujumlarning oldini olishda blockchain
texnologiyasining imkoniyatlarini tahlili // Лучшие интеллектуальные
исследования, 2025-yil 26-fevral. Vol. 39, №-3. –b 121-131.
2. Chunayev N.E., Xabibullayev J.D., Application of blockchain technology to
ensuring reliability and data security in the internet of things // “Moliya-kredit
tizimini strategik rivojlantirishning muammolari va ustuvor yo‘nalishlari”
mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya 2024-yil 25-aprel. –b. 27-29.
3. Kim-Kwang R.Ch., Ali D., Reza M. P., Blockchain Cybersecurity, Trust and
Privacy. 2021
4. Alex Mathew, Cyber Security through Blockchain Technology, 2019.
5. Васильева Е.П. Блокчейн и кибербезопасность: вызовы и возможности для
российских предприятий // Информационная безопасность в условиях
цифровизации. 2019. С. 155-167.
6. Григорьев М.Н. Эффективность применения технологии блокчейн в защите
от киберугроз // Инн овации в кибербезопасности. 2021. C. 33-45.
7. Иванов П.С. Роль блокчейн-технологий в обеспечении кибербезопасности
корпоративных информационных систем // Компьютерные технологии и безопасность. 2019. № 2 (18). C. 78-92.
8. Назаров А.Н. Блокчейн в кибербезопасности: проблемы и перспективы //
Информационная безопасность. 2018. № 3 (25). C. 45-58.
9. Петров Д.А. Блокчейн и кибербезопасность: перспективы применения в
российских компаниях // Информационные технологии в бизнесе. 2016. № 1
(10). C. 56-68.
10. Смирнов В.С. Применение технологии блокчейн в сфере кибербезопасности
в России // Инновации в информационной безопасности. 2020. C. 112-126.
11. Соколов Н.Н. Развитие блокчейн-технологий как средства обеспечения
кибербезопасности в России. 2020. № 4 (30). C. 112-125.
12. Чернов А.К. Применение технологии блокчейн в системах обеспечения
кибербезопасности критической информационной инфраструктуры //
Информационная безопасность и защита данных. 2018. C. 87-99