BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARIDA IJTIMOIY MOSLASHUV JARAYONINING PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI

Authors

  • Karimova Gulhayo Baxodir qizi Author

Keywords:

Kalit so‘zlar: ijtimoiy moslashuv, psixologik xususiyat, boshlang‘ich sinf, bola psixologiyasi, muhitga moslashish, o‘qituvchi roli, sinfdoshlar bilan munosabat, emotsional moslashuv, psixologik qo‘llab-quvvatlash.

Abstract

Annotatsiya 
Maqolada  boshlang‘ich  sinf  o‘quvchilarining  ijtimoiy  muhitga  moslashuvi, 
ayniqsa maktabdagi ilk bosqichlarda yuzaga keladigan psixologik holatlari, ularning 
sabablari  va  bu  jarayonni  osonlashtirish  usullari  tahlil  qilinadi.  Maktab  ostonasini 
endigina bosib o‘tgan bolalar uchun yangi muhit, yangi talablar va yangi ijtimoiy rollar 
ularga  psixologik  bosimni  keltirib  chiqarishi  mumkin.  Ijtimoiy  moslashuv  —  bu 
bolaning  yangi  jamoa  qoidalari  va  normalariga  psixologik  va  emotsional  jihatdan 
moslasha  olishi  bilan  bog‘liq  murakkab  jarayondir.  Ushbu  maqolada  aynan  shu 
jarayonning  kechish  xususiyatlari,  psixologik  omillar,  o‘qituvchi  va  ota-onalarning 
roli,  shuningdek,  ijtimoiy  moslashuvni  yengillashtiruvchi  pedagogik  usullar  tahlil 
qilinadi. Tajriba va kuzatuvlarga asoslangan holda boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida bu 
jarayon  qanday  bosqichlardan  iboratligi  va  ularning  ijtimoiy-psixologik  moslashuv 
darajasini  oshirish  yo‘llari  ko‘rsatib  berilgan.  Mazkur  maqola  psixologlar, 
boshlang‘ich  sinf  o‘qituvchilari  hamda  ota-onalar  uchun  foydali  bo‘lishi  mumkin. 
Tadqiqotlar  shuni  ko‘rsatmoqdaki,  bolaning  ijtimoiy  moslashuv  darajasi  ularning 
keyingi  o‘qish  motivatsiyasi  va  psixologik  holatiga  bevosita  ta’sir  ko‘rsatadi.  Shu 
boisdan, bu jarayonni ilmiy asosda o‘rganish va mos ravishda yondashuv ishlab chiqish 
muhim hisoblanadi. 

References

Adabiyotlar ro‘yxati

1. Hasanboyeva, S. (2019). Bola psixologiyasi. Toshkent: O‘zbekiston nashriyoti.

2. Karimova, Z. (2021). Pedagogik psixologiya asoslari. Toshkent: Fan va

texnologiya.

3. Rasulova, M. (2018). Boshlang‘ich ta’lim psixologiyasi. Toshkent: O‘qituvchi

nashriyoti.

4. Jo‘rayev, B. (2020). Ijtimoiy psixologiya. Toshkent: Yangi asr avlodi.

5. Toshpulatova, D. (2022). Maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarda

moslashuv jarayonlari. Toshkent: Ilm ziyo.

6. Xodjayev, A. (2017). Ta’lim psixologiyasi va shaxs taraqqiyoti. Toshkent:

Iqtisodiyot.

7. Mahmudova, N. (2020). “Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida moslashuvdagi

muammolar va ularni hal qilish yo‘llari”, Psixologiya va hayot jurnali, №2, 45-49-

betlar.

8. Qodirova, F. (2021). “O‘quvchilar shaxsiy rivojlanishida ijtimoiy omillarning

o‘rni”, Ilmiy tadqiqotlar va ta’lim texnologiyalari, №4, 37-41-betlar.

9. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi PF–60-sonli

Farmoni – 2022–2026-yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot

strategiyasi.

10. UNESCO (2020). Social and Emotional Learning in Primary Education: A Global

Perspective. Paris: UNESCO Publishing.

Published

2025-06-02

How to Cite

Karimova Gulhayo Baxodir qizi. (2025). BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARIDA IJTIMOIY MOSLASHUV JARAYONINING PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI . TADQIQOTLAR, 63(3), 177-181. https://scientific-jl.com/tad/article/view/18017