KEKSA AHOLIDA O'TKIR APPENDITSIT: KLINIK XUSUSIYATLARI, DIAGNOSTIKASI VA DAVOLASH USULLARI
Keywords:
Kalit soʼzlar: O'tkir appenditsit, keksa aholi, diagnostik qiyinchiliklar, perforatsiya darajalari, laparoskopik appendektomiya, komorbiditlar.Abstract
O'tkir appenditsit, keng tarqalgan xirurgik holati bo'lib, u keksalarda yuzaga
kelganda o'ziga xos qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Garchi u appenditsit
holatlarining 5-10% ini tashkil etsa-da, keksa yoshdagi insonlarda kasallikning
uchrashi tezligi yiliga taxminan 10000 odamdan 1,5-2 ta holatni tashkil etadi. Ushbu
sharh 65 yosh va undan katta bo'lgan bemorlarda appenditsitning epidemiologiyasi,
klinik ko'rinishi, diagnostik muammolari, davolash variantlari va natijalarini ko'rib
chiqadi. Keksalarda odatda atipik alomatlar kuzatiladi, bu esa diagnostika
kechikishiga va asoratlarning yuqori darajaga ko'tarilishiga olib keladi. Ushbu
guruhda perforatsiya ko'rsatkichlari 30-50% ni tashkil etadi, bu yosh bemorlarda
kuzatilgan 20% dan ancha yuqori bo'lib, o'lim darajasi 5-15% ni tashkil etadi, yosh
guruhlarda esa bu ko'rsatkich 1% dan kam. Komorbitlar va atipik belgilarning
mavjudligi diagnostikani yanada qiyinlashtiradi. Tasvirlash usullari, xususan, KТ,
yuqori aniqligi sababli juda muhim hisoblanadi. Davolash rejalari har bir bemorga
individual ravishda tanlanishi kerak, jarrohlik va konservativ usullar orasidagi xavf
va foydalarni muvozanatlash kerak.
Minimal invaziv bo'lgan laparoskopik appendektomiya tezroq tiklanishni
ta’minlaydi, ammo bemorning umumiy sog'lig'i ehtiyotkorlik bilan hisobga olinishi
lozim.
References
USE LITERATURES
1. Addiss, D. G., Shaffer, N., Fowler, B. S., & Tauxe, R. V. (1990). The epidemiology
of appendicitis and appendectomy in the United States. American Journal of
Epidemiology, 132(5), 910-925.
2. Abidov U. O., Obidov I. U. Appendicular Giant Mucinous Neoplasms (Case Report)
//Scholastic: Journal of Natural and Medical Education. – 2023. – Т. 2. – №. 5. – С.
33-37.
3. Birnbaum, B. A., & Wilson, S. R. (2000). Appendicitis at the millennium.
Radiology, 215(2), 337-348.
4. Di Saverio, S., et al. (2014). WSES guidelines for the diagnosis and treatment of
acute appendicitis. World Journal of Emergency Surgery, 9(1), 14.
5. Dittmar, Y., et al. (2012). Surgical management of appendicitis in the elderly: A
single-center experience and review of the literature. International Journal of
Colorectal Disease, 27(6), 759-765.
6. Exter, P. L., et al. (2015). Elderly patients with appendicitis: A subgroup requiring
more aggressive care. Journal of the American Geriatrics Society, 63(3), 491-496.
7. Gavrilovska-Brzanov, A., et al. (2018). Appendicitis in the elderly population:
clinical characteristics and outcomes. Prilozi, 39(1), 65-72.
8. Genc, V., et al. (2011). Clinical outcomes and mortality predictors of elderly patients
with acute appendicitis. European Journal of Trauma and Emergency Surgery,
37(5), 565-570.
9. Hale, D. A., et al. (2012). Appendectomy: A contemporary appraisal. Annals of
Surgery, 235(3), 439-450.
10. Hansson, J., et al. (2009). Antibiotics as first-line therapy for acute appendicitis:
Evidence for a change in clinical practice. World Journal of Surgery, 33(5), 1023-
1029.
11. Humes, D. J., & Simpson, J. (2006). Acute appendicitis. BMJ, 333(7567), 530-534.
12. Kim, K., et al. (2012). Low-dose abdominal CT for evaluating suspected
appendicitis. New England Journal of Medicine, 366(17), 1596-1605.
13. Obidov, I. U. (2023). RIESIGE MUZINÖSE NEOPLASMEN DES APPENDIX
(FALLBERICHT). INNOVATIVE DEVELOPMENTS AND RESEARCH IN
EDUCATION, 2(22), 85-89.
14. Omar, M., et al. (2019). Acute appendicitis in the elderly: Diagnostic challenges
and surgical outcomes. Cureus, 11(3), e4283.
15. Sartelli, M., et al. (2018). Prospective observational study on acute appendicitis
worldwide (POSAW). World Journal of Emergency Surgery, 13(1), 19.
16. Storm-Dickerson, T. L., & Horattas, M. C. (2003). What we have learned over the
past 20 years about appendicitis in the elderly? American Journal of Surgery,
185(3), 198-201.
17. Teixeira, P. G., & Demetriades, D. (2013). Appendicitis: Changing perspectives.
Advances in Surgery, 47(1), 119-140.