ESHITISHDA NUQSONI BOR BO‘LGAN BOLALAR NUTQIY MULOQOTINI TURLI BOSQICHLARDA RIVOJLANTIRISH
Keywords:
Kalit so‘zlar: eshitish nuqsoni, nutqiy muloqot, surdopedagogika,logopedik yordam, bolalar rivojlanishi, bosqichma-bosqich yondashuv, maxsus pedagogika. eshitish qobiliyati, muloqot kompetensiyasi, integratsiyalashgan ta’limAbstract
Annotatsiya: Mazkur maqolada eshitishda nuqsoni bor bo‘lgan bolalarning
nutqiy muloqotini shakllantirish va rivojlantirish masalalari yoritilgan. Bolalarning
eshitishdagi cheklovlari ularning atrof-muhit bilan samarali aloqa o‘rnatish
qobiliyatiga bevosita ta'sir ko‘rsatadi. Shu sababli, ushbu toifadagi bolalarda nutqiy
muloqotni bosqichma-bosqich, tizimli yondashuv asosida rivojlantirish muhim
ahamiyat kasb etadi. Maqolada eshitish nuqsonining og‘irlik darajasi, bolaning yoshi
va psixofiziologik xususiyatlariga qarab nutqiy muloqotni rivojlantirish bosqichlari,
usullari va maxsus logopedik yondashuvlar tahlil qilinadi. Shuningdek, nutqiy
rivojlanishga ijobiy ta’sir ko‘rsatuvchi pedagogik va psixologik omillar yoritiladi.
Tadqiqot natijalari eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar bilan ishlovchi mutaxassislar —
logopedlar, surdopedagoglar va ota-onalar uchun amaliy tavsiyalarni taqdim etadi.
References
1. Аксенова, Т.И. (2018). Сурдопедагогика: Учебное пособие для студентов
дефектологических факультетов. Москва: Академия.
2. Мастюкова, Е.М. (2021). Дети с нарушениями слуха: развитие речи и общения.
Санкт-Петербург: Речь.
3. Қодирова, М. (2022). Maxsus pedagogika asoslari. Toshkent: O‘zMU nashriyoti.
4. Юнусова, М.Т. (2020). Logopediya: eshitishida nuqsoni bor bolalar bilan ishlash.
Toshkent: Fan va texnologiya.
5. Храпова, С.И. (2017). Коррекционная педагогика: развитие речи у детей с
нарушениями слуха. Москва: Просвещение.
6. World Health Organization (WHO). (2021). World Report on Hearing. Geneva:
WHO.
7. National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD).
(2020). Speech and Language Developmental Milestones.
8. Abdurahmonova, D.S. (2019). “Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalarda
kommunikativ kompetensiyani shakllantirish”. Maxsus pedagogika va logopediya,
№2, 35–42.
9. Шматко, Н.А. (2016). Речевое развитие детей с кохлеарными имплантами.
Санкт-Петербург: Детство-Пресс.
10. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi (2021). Maxsus maktabgacha
ta’lim tashkilotlari uchun dastur: Eshitishida nuqsoni bor bolalar bilan ishlash.
