BUXORO VILOYATIDA COVID-19 KASALLIGI TARQALISHIDA AHOLI HUDUDIY TAQSIMLANISHINING TUTGAN O’RNI

Authors

  • Omonov Olimjon Yunusovich Author

Abstract

Mavzuning  dolzarbligi:    COVID-19  kasalligi  qoʻzgʻatuvchisi  boʻlgan  ogʻir 
oʻtkir  respirator  koronavirus  infeksiyasining  (SARS-CoV-2)  ning  tez  suratda 
tarqalishi, bu kasallik to’g’risidagi nafaqat klinik ma’lumotlarni , balki kasallikning 
ijtimoiy  xususiyatlarini  ham  aniqlash  zarurligini  ko’rsatdi.    Butun  dunyo  bo’ylab 
izlanishlar  jarayonida  COVID-19  kasalligining  juda  ko’plab  ijtimoiy  xususiyatlari 
aniqlandi.  O’z  navbatida  olib  borilgan  tadqiqodlar  tahlili  orqali  kasallikning 
tarqalishida  aholining  hududiy  ya’ni  territorial  taqsimlanishining  tutgan  o’rni  juda 
muhim  ahamiyatga  ega  ekanligini  ko’rish  mumkin.  Bu  tadqiqodda  bemorlarning 
shahar  yoki  qishloq  aholisiga  mansubligi,  COVID-19  kasalligining  ma’lum  bir 
regiyonda  qanday  darajada  tarqalganligini  va  tarqalish  xususiyatlarini  aniqlashga 
imkon beradi. Kasallikning tarqalishida aholi  hududiy taqsimlanishning  o’rni yuqori 
ekanligini  oxirgi  paytlarda  butun  dunyo  bo’ylab  sayohat  qilish  imkoniyatlarining 
qulayligi  va  turli  xil  sayohat  imkoniyatlarining  mavjudligi  bilan  bog’lash  mumkin. 
Ayni  ana  shu  sabab  dunyo  bo’ylab  kasallikning  yangi  shtammlarini  tez  fursatda 
tarqalishiga  imkon  berdi.      Shunday  qilib,  tarqalib  borayotgan  SARS-CoV-2  
infeksiyasi ko'pincha statistik ma’lumotlarni tartiblash salohiyatiga ega bo'lgan yuqori 
resursli sharoitlarda aniqlansada, ularning kelib chiqishi  to’liqligicha aniqlanmagan. 
Virusga bog’liq bo’lgan ma’lumotlarni nazorat qilishni yanada murakkablashtiradigan 
narsa  qishloq  aholisi  orasida  tizimli  statistik  kuzatuvning  mavjud  emasligi  bo’lib 
hisoblanadi .  

References

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Curtin SC, Spencer MR. Trends in death rates in urban and rural areas: United

States, 1999–2019. NCHS Data Brief, no 417. Hyattsville, MD: National Center for

Health Statistics. 2021. DOI: https://dx.doi.org/10.15620/cdc:109049.

2. Xu JQ, Murphy SL, Kochanek KD, Arias E. Mortality in the United States, 2020.

NCHS Data Brief, no 427. Hyattsville, MD: National Center for Health Statistics.

2021. DOI: https://dx.doi.org/ 10.15620/cdc:112079.

3. Ingram DD, Franco SJ. 2013 NCHS urban–rural classification scheme for counties.

National Center for Health Statistics. Vital Health Stat 2(166). 2014.

4. Ullrich F, Mueller K. COVID-19 Cases and deaths, metropolitan and

nonmetropolitan counties over time (update). Iowa City, IA: RUPRI Center for

Rural Health Policy Analysis. 2022. Available from: https://rupri.public-

health.uiowa.edu/publications/policybriefs/2020/

COVID%20Longitudinal%20Data.pdf.

5. Centers for Disease Control and Prevention. CDC WONDER. About underlying

cause of death, 1999–2020. 2022. Available from: https://wonder.cdc.gov/ucd-

icd10.html.

6. Murphy SL, Xu JQ, Kochannek KD. Arias E. Deaths: Final data for 2019. National

Vital Statistics Reports; vol 70 no 8. Hyattsville, MD: National Center for Health

Statistics. 2021. DOI: https://dx.doi.org/10.15620/cdc:106058.

7. World Health Organization. International statistical classification of diseases and

related health problems, 10th revision. 2008 ed. 2009

8. Davies Nicholas, G. et al. Estimated transmissibility and impact of SARS-CoV- 2

lineage B.1.1.7 in England. Science 372, eabg3055 (2021).

9. Allen H. et al. Household transmission of COVID-19 cases associated with SARS

CoV-2 delta variant (B.1.617.2): national case-control study. The Lancet Regional

Health – Europe.

10. Meo, S. A., Meo, A. S., Al-Jassir, F. F. & Klonoff, D. C. Omicron SARS-CoV-2

new variant: global prevalence and biological and clinical characteristics. Eur. Rev.

Med. Pharmacol. Sci. 25, 8012–8018 (2021).

11. Planas, D. et al. Sensitivity of infectious SARS-CoV-2 B.1.1.7 and B.1.351 variants

to neutralizing antibodies. Nat. Med. 27, 917–924 (2021).

12. Madhi, S. A. et al. Efficacy of the ChAdOx1 nCoV-19 Covid-19 Vaccine against

the B.1.351 Variant. N. Engl. J. Med. 384, 1885–1898 (2021).

13. Jangra, S. et al. SARS-CoV-2 spike E484K mutation reduces antibody

neutralisation. Lancet Microbe 2, e283–e284 (2021).

14. Chia P. Y. et al. Virological and serological kinetics of SARS-CoV-2 Delta variant

vaccine-breakthrough infections: a multi-center cohort study. 2021:

2021.07.28.21261295

15. Araf, Y. et al. Omicron variant of SARS-CoV-2: Genomics, transmissibility, and

responses to current COVID-19 vaccines. J. Med. Virol. 94, 1825–1832 (2022).

16. SARS-CoV-2 variants of concern as of 4 August 2022. August 5, 2022. https://

www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/variants-concern (accessed August 9, 2022

Published

2025-06-12

How to Cite

Omonov Olimjon Yunusovich. (2025). BUXORO VILOYATIDA COVID-19 KASALLIGI TARQALISHIDA AHOLI HUDUDIY TAQSIMLANISHINING TUTGAN O’RNI . TADQIQOTLAR, 64(1), 194-197. https://scientific-jl.com/tad/article/view/20042