IQLIM OʻZGARISHI VA UNING OQIBATLARI
Keywords:
Kalit so‘zlar: iqlim oʻzgarishi, global isish, Oʻzbekiston, ekologik muammo, Orol dengizi, suv tanqisligi, energiya manbalari, atmosfera ifloslanishi, cho‘llanish.Abstract
Annotatsiya
Ushbu maqolada global iqlim oʻzgarishi va uning O‘zbekiston Respublikasi
hududidagi ifodalanish shakllari chuqur tahlil qilinadi. Iqlim oʻzgarishi inson
faoliyatining ekologik muvozanatga ta’siri sifatida haroratning oshishi, yog‘ingarchilik
rejimining oʻzgarishi, suv resurslarining qisqarishi, yerlarning degradatsiyasi, biologik
xilma-xillikning kamayishi kabi ko‘rinishlarda namoyon bo‘lmoqda. Oʻzbekiston
Markaziy Osiyo mintaqasidagi iqlim oʻzgarishidan eng ko‘p zarar ko‘rayotgan
mamlakatlardan biri hisoblanadi. Maqolada issiqxona gazlari chiqindilarining
ko‘payishi, energiya manbalaridan foydalanishdagi ekologik nosozliklar, sanoat va
transportning havoga ta’siri, o‘rmonlarning qisqarishi kabi omillar chuqur oʻrganiladi.
Shuningdek, Oʻzbekistonda iqlim oʻzgarishi tufayli yuzaga kelayotgan ekologik
muammolar, xususan, Orol fojiasi, cho‘llanish, suv tanqisligi, tuproq degradatsiyasi,
ozuqa xavfsizligiga tahdidlar muhokama etiladi.
References
Foydalanilgan dabiyotlar:
1. IPCC. (2021). Sixth Assessment Report. Intergovernmental Panel on Climate
Change.
2. Yo‘ldoshev, T. (2020). Iqlim oʻzgarishi va ekologik xavfsizlik. Toshkent: Fan.
3. Rustamov, E. (2018). Aral fojiasi va uning oqibatlari. Nukus: Qaraqalpaq
nashriyoti.
4. Markaziy Osiyo Iqlim Oʻzgarishi Instituti. (2022). Oʻzbekistonda iqlim xavflari
xaritasi. Toshkent.
5. Jahon banki. (2020). Green Economy Transition in Uzbekistan.
6. Osiyo Taraqqiyot Banki. (2021). Water-Energy Nexus in Central Asia.
7. Oʻzbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati. (2024). Iqlim
monitoringi yillik hisobotlari.