RAQAMLI PEDAGOGIK IMKONIYATLAR, MUAMMOLAR VA ISTIQBOLLAR
Abstract
Anotatsiya
Ushbu maqola zamonaviy ta’lim tizimining raqamlashtirilishi natijasida yuzaga
kelayotgan raqamli pedagogika konsepsiyasini chuqur tahlil qilishga bag‘ishlangan.
Raqamli pedagogika – bu raqamli texnologiyalar yordamida o‘quv jarayonini tashkil
qilish, boshqarish va individuallashtirishga qaratilgan yangi avlod pedagogik
yondashuvlar majmuidir. Maqolada ushbu sohaning ilmiy-nazariy asoslari, uning
boshqa ta’lim shakllaridan farqli jihatlari, texnologik tendensiyalar asosida
shakllanayotgan pedagogik transformatsiyalar yoritilgan.
Tadqiqot davomida sun’iy intellekt, o‘rganish tahlili (learning analytics), virtual
haqiqat (VR), kengaytirilgan haqiqat (AR), shuningdek, gamifikatsiya kabi ilg‘or
texnologiyalarning ta’lim jarayonidagi qo‘llanilishi hamda ularning o‘quvchi
psixologiyasi va motivatsiyasiga ta’siri chuqur tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada
ilg‘or xorijiy tajribalar (Estoniya, Finlyandiya, Janubiy Koreya) bilan bir qatorda
O‘zbekiston ta’lim muassasalarida olib borilayotgan raqamli islohotlar ham
solishtiruvchi-tahliliy yondashuv asosida baholanadi.
Maqolada raqamli pedagogikaning asosiy muammolari – raqamli tafovut,
o‘qituvchilarning raqamli savodxonlik darajasi, pedagogik texnologiyalarni
tanlashdagi metodik xatoliklar, shaxsiy ma’lumotlar xavfsizligi masalalari atroflicha
ko‘rib chiqilgan. Muallif ushbu muammolarga zamonaviy yechimlarni taklif etar ekan,
2030 yilgacha O‘zbekistonda raqamli ta’limni rivojlantirish istiqbollari bo‘yicha
prognoz va strategik qarashlarni ham ilgari suradi.
Maqola nafaqat nazariy, balki amaliy ahamiyatga ega bo‘lib, ta’lim siyosatida
qaror qabul qiluvchilar, o‘qituvchilar, IT mutaxassislar va pedagogika tadqiqotchilari
uchun foydali tavsiyalarni o‘z ichiga oladi. Ushbu ish O‘zbekiston ta’lim tizimining
global raqamli muhitga integratsiyalashuvi yo‘lida muhim ilmiy-huquqiy asos bo‘la
oladi.