ALISHER NAVOIY -G‘AZAL MULKINING SULTONI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Alisher Navoiy, g‘azal janri, mumtoz adabiyot, turkiy she’riyat, ilohiy ishq, tasavvufiy tafakkur, ramziy obrazlar, poetik mahorat, badiiy tafakkur, komil inson, muhabbat falsafasi, sof ma’naviyat, lirika, ma’naviy-axloqiy g‘oyalar, estetik qarashlar, xalqona ruh, Navoiy maktabi, mahoratli so‘z san’ati, o‘zbek adabiyoti, mumtoz lirika, she’riy meros, uslubiy boylik, obrazlar tizimi, g‘azal mulki, adabiy ta’sir, Navoiyshunoslik, badiiy tasvir vositalari, so‘z sehrgari, g‘azalda falsafiy teranlik.Abstract
Annotatsiya: Mazkur maqolada o‘zbek mumtoz adabiyotining ulug‘ siymosi,
shoir, mutafakkir va davlat arbobi Alisher Navoiyning g‘azalchilik borasidagi beqiyos
xizmatlari yoritiladi. Shoirning g‘azal janridagi ijodi turli badiiy uslub, ma'naviy-
axloqiy g‘oyalar, ramziy obrazlar va tasviriy vositalarning serqirraligi bilan ajralib
turadi. Navoiy g‘azallarida ifoda etilgan muhabbat, komil inson, sabr-qanoat, ilohiy
ishq kabi mavzular orqali u nafaqat o‘z davrining, balki butun turkiy adabiyot
tarixining g‘azal mulkida sulton maqomiga ko‘tarilgan. Maqolada shoir g‘azallarining
poetik xususiyatlari, ularning uslubiy boyligi, lug‘aviy rang-barangligi, xalqona
obrazlar bilan uyg‘unligi ilmiy jihatdan tahlil qilinadi. Shuningdek, Navoiy
g‘azallarining turkiy tilda yozilgan adabiyot taraqqiyotiga ta’siri, u yaratgan
maktabning keyingi avlod shoirlariga ko‘rsatgan ta’siri haqida ham fikr yuritiladi.
References
1. Navoiy, A. Xazoyin ul-maoniy. – Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot
va san’at nashriyoti, 2002.
2. Navoiy, A. Mukammal asarlar to‘plami. 20 jildlik. – Toshkent: Fan nashriyoti,
1987–2000.
3. Sirojiddinov, S. Alisher Navoiy va tasavvuf. – Toshkent: Fan, 2006.
4. G‘afurov, B. Navoiy g‘azallari talqini. – Toshkent: Yangi asr avlodi, 2015.
5. Shukurov, N. Alisher Navoiy: Hayoti va ijodi. – Toshkent: O‘qituvchi, 1991.
6. Vohidov, H. Navoiy va g‘azalchilik an’analari. – Toshkent: Fan, 2003.
7. Komilov, N. Tasavvuf va badiiyat. – Toshkent: Sharq, 1996.
8. Rajabov, A. Alisher Navoiy poetikasi. – Toshkent: Universitet, 2010.
9. Mamajonov, A. Navoiy izdoshlari. – Toshkent: Fan, 1997.
10. Quronov, D. She’riyat saboqlari. – Toshkent: Akademnashr, 2018.
