OMMAVIY AXBOROT VOSITALARIDA HUQUQIY SAVODXONLIK: JURNALISTLAR UCHUN ZARURATMI YOKI IMTIYOZ?
Keywords:
Kalit so‘zlar: Huquqiy savodxonlik, jurnalist, OAV, kasbiy etikasi, qonunchilik, axborot erkinligi, senzura, xalqaro tajriba.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada O‘zbekistonda jurnalistlar orasida huquqiy
savodxonlik darajasining yetarli emasligi hamda bu holat OAV faoliyatiga qanday
ta’sir ko‘rsatayotgani tahlil qilinadi. Tahlillar shuni ko‘rsatmoqdaki, jurnalistlarning
huquqiy bilimlarsiz ishlashi nafaqat professional xatolarga, balki fuqarolarning
konstitutsiyaviy huquqlarining buzilishiga ham olib kelmoqda. Xalqaro tajriba va
milliy qonunchilikni tahlil qilish orqali, maqolada jurnalistlar uchun huquqiy
savodxonlikni oshirish yo‘llari, ehtiyoj va mexanizmlari aniqlanadi. Mazkur holat
jurnalist uchun shunchaki ixtiyoriy tanlov emas, balki kasbiy ehtiyoj ekaniga e’tibor
qaratiladi.
References
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1. Bobojonov, O. (2022). Jurnalist faoliyatida huquqiy savodxonlikning o‘rni.
O‘zbekiston Milliy Universiteti ilmiy axborotlari, 4(1), 102–108.
2. Rasulov, H. (2021). OAV va inson huquqlari: milliy qonunchilik va xalqaro
standartlar muvofiqligi. “Yosh olimlar” jurnali, 3(2), 77–82.
3. Normurodova, M. (2020). Axborot erkinligi va huquqiy madaniyat: jurnalistlar
uchun metodik yondashuvlar. Axborot va huquq, 2(5), 44–50.
4. Chikichev, I., & Nazarov, M. (2019). Правовая ответственность
журналистов в цифровую эпоху. Журнал правовой науки, 12(3), 122–129.
5. UNESCO. (2020). Media and Human Rights: Training Manual for Journalists.
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000372955
6. Karimov, I. (1997). Yuksak ma'naviyat — yengilmas kuch. T.: Ma’naviyat.
7. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi. (2007). Ommaviy axborot vositalari
to‘g‘risidagi Qonun. Lex.uz. https://lex.uz/docs/111641
8. Gulyamov, S. (2018). Axborot xavfsizligi va jurnalistlarning javobgarligi.
Tashkent Davlat Yuridik Universiteti nashri.
9. Xolboev, X. (2016). OAV erkinligi va huquqiy normalarning uyg‘unligi. T.:
Adolat.
10. Qudratov, Z. (2021). Jurnalistning axborot olish huquqi va javobgarlik
chegaralari. O‘zbekiston jurnalistikasi: ilmiy-amaliy maqolalar to‘plami.
11. European Court of Human Rights. (2022). Guide on Article 10 of the European
Convention on Human Rights: Freedom of Expression. Strasbourg: Council of
Europe.
12. Rakhimov, A. (2023). OAVda shaxs daxlsizligini ta’minlashning huquqiy
mexanizmlari. “Huquq va jamiyat” jurnali, 2(3), 55–60.
13. International Federation of Journalists. (2021). Ethical Journalism and Human
Rights. Brussels.
14. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi.
(2022). OAV vakillari uchun huquqiy savodxonlik bo‘yicha tavsiyalar to‘plami.
Toshkent.
15. Turaev, B. (2020). Jurnalistning kasbiy erkinligi va qonuniy javobgarligi:
muvozanat muammosi. “Huquqiy islohotlar” jurnali, 1(1), 19–25.