SANOAT KORXONALARIDA ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARINI BOSQICHLAB TAHLIL QILISH VA OPTIMALLASHTIRISH USULLARI

Authors

  • Ismonov Bekmirza Author
  • F.A.Rustamova Author

Keywords:

Kalit so’zlar: ishlab chiqarish xarajatlari, bosqichlab tahlil, xarajat markazlari, optimallashtirish, monitoring tizimi, samarali boshqaruv, sanoat korxonalari.

Abstract

Annotatsiya:  Ushbu  maqolada  sanoat  korxonalarida  ishlab  chiqarish 
xarajatlarini bosqichma-bosqich tahlil qilish va ularni optimallashtirish usullari ilmiy-
nazariy hamda amaliy nuqtai nazardan o‘rganiladi. Ishlab chiqarish xarajatlarini tahlil 
qilish har bir xarajat elementi va ishlab chiqarish bosqichini alohida o‘rganish orqali 
korxona  resurslaridan  maksimal  darajada  samarali  foydalanish  imkonini  beradi. 
Maqolada sanoat ishlab chiqarish jarayonidagi asosiy xarajat turlari, ularni kamaytirish 
yo‘llari,  samarali  boshqaruv  texnologiyalari,  raqamli  monitoring  tizimlari  va  ilg‘or 
xalqaro tajribalar  asosida xarajatlarni  optimallashtirish bo‘yicha  taklif va  tavsiyalar 
ishlab chiqiladi. Tadqiqotda real korxona ma’lumotlari asosida xarajat tahlili amalga 
oshirilib,  amaliy  yechimlar  taklif  etiladi.  Maqola  natijalari  sanoat  ishlab  chiqarish 
tannarxini  pasaytirish,  raqobatbardosh  mahsulot  ishlab  chiqarishni  kengaytirish  va 
umumiy iqtisodiy samaradorlikni oshirishga xizmat qiladi. 

References

ADABIYOTLAR RO’YHATI

1. Xodjayev A. A. Ishlab chiqarish iqtisodiyoti va boshqaruv asoslari. – Toshkent:

“IQTISODIYOT”, 2022. – 280 b.

2. Ortiqov Sh. R. Sanoat korxonalarida xarajatlarni boshqarish va

optimallashtirish. – Toshkent: “Fan va texnologiya”, 2021. – 215 b.

3. Rustamov R. X. Korxona iqtisodiyoti va xarajatlar nazorati. – Toshkent:

“Iqtisod-Moliya”, 2023. – 240 b.

4. Tursunov B. O. Xarajatlarni markazlar bo‘yicha boshqarish va

optimallashtirish. – Toshkent: “Innovatsiya Ziyo”, 2022. – 190 b.

5. Kaplan R., Norton D. Balanced Scorecard: Strategiyani amalga oshirish va

xarajatlarni boshqarish tizimi. – Moskva: “Olimp-Biznes”, 2021. – 350 b.

6. O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika qo‘mitasi hisobotlari (2020–2024

yillar). – https://stat.uz/

7. Jahon banki. World Development Report: Industrial Performance. – 2023. –

https://www.worldbank.org/

Published

2025-06-22

How to Cite

Ismonov Bekmirza, & F.A.Rustamova. (2025). SANOAT KORXONALARIDA ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARINI BOSQICHLAB TAHLIL QILISH VA OPTIMALLASHTIRISH USULLARI . TADQIQOTLAR, 64(4), 240-245. https://scientific-jl.com/tad/article/view/22469