ENERGIYA VA XOMASHYO RESURSLARIDAN SAMARALI FOYDALANISH ORQALI SANOAT ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARINI OPTIMALLASHTIRISH
Keywords:
Kalit so’zlar: energiya samaradorligi, xomashyo resurslari, ishlab chiqarish xarajatlari, chiqindisiz texnologiyalar, optimallashtirish, qayta ishlash, iqtisodiy samaradorlik.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada sanoat ishlab chiqarish xarajatlarini
optimallashtirishning asosiy omillaridan biri sifatida energiya va xomashyo
resurslaridan samarali foydalanish masalasi chuqur ilmiy-nazariy va amaliy asosda
yoritiladi. Bugungi raqobatbardosh sanoat rivojlanishida ishlab chiqarish
xarajatlarining katta qismini aynan energiya va xomashyo sarfi tashkil etadi. Shu bois
korxonalarda ushbu resurslardan oqilona va tejamkor foydalanish nafaqat ishlab
chiqarish tannarxini kamaytiradi, balki ishlab chiqarish samaradorligini oshiradi,
chiqindilar hajmini qisqartiradi va ekologik barqarorlikni ta’minlaydi.
Maqolada energiyani tejaydigan texnologiyalarni joriy etish, ishlab chiqarish
jarayonlarida xomashyo sarfini optimallashtirish, chiqindisiz texnologiyalar va qayta
ishlash usullaridan foydalanishning iqtisodiy samaradorligi tahlil qilinadi. Xorijiy
ilg‘or tajribalar o‘rganilib, O‘zbekiston sanoat korxonalari uchun moslashtirilgan
amaliy tavsiyalar ishlab chiqiladi. Tadqiqotda real korxonalar ma’lumotlari asosida
resurslardan foydalanishning mavjud holati baholanib, xarajatlarni kamaytirish va
resurslardan foydalanish samaradorligini oshirish bo‘yicha strategiyalar taklif etiladi.
Ushbu maqola natijalari sanoat korxonalarining moliyaviy barqarorligini
mustahkamlash va umumiy iqtisodiy samaradorlikni oshirishga qaratilgan.
References
ADABIYOTLAR RO’YHATI
1. Xodjayev A. A. Sanoat ishlab chiqarish iqtisodiyoti va resurslardan samarali
foydalanish. – Toshkent: “IQTISODIYOT”, 2023. – 280 b.
2. Ortiqov Sh. R. Energiya samaradorligi va chiqindisiz texnologiyalar asosida
xarajatlarni boshqarish. – Toshkent: “Fan va texnologiya”, 2022. – 220 b.
3. Rustamov R. X. Sanoat korxonalarida resurslardan samarali foydalanish
mexanizmlari. – Toshkent: “Iqtisod-Moliya”, 2023. – 240 b.
4. Tursunov B. O. Xomashyo resurslarini qayta ishlash va chiqindisiz
texnologiyalar. – Toshkent: “Yangi asr avlodi”, 2024. – 200 b.
5. Kaplan R., Norton D. Balanced Scorecard va Activity-Based Costing: Resurslar
boshqaruvi. – Moskva: “Olimp-Biznes”, 2021. – 350 b.
6. Jahon banki. World Development Report: Energy Efficiency and Industrial
Sustainability. – 2023. – https://www.worldbank.org/
7. Osiyo Taraqqiyot Banki. Asian Energy Efficiency Report. – 2023. –
