“O‘ZBEK VA INGLIZ TILLARINING SO‘Z TARTIBI, ZAMONLAR TIZIMI VA MODAL IFODALARI: CHOG‘ISHTIRMA TAHLIL VA TIL O‘RGANISHDAGI AMALIY AHAMIYATI”
Keywords:
Kalit so’zlar: O‘zbek tili, ingliz tili, so‘z tartibi, zamonlar tizimi, modal ifodalar, qiyosiy tahlil, grammatik kategoriyalar, til o‘rganish, lingvistik farqlar, til pedagogikasi.Abstract
Annotatsiya
Ushbu tadqiqotda o‘zbek va ingliz tillarining so‘z tartibi, zamonlar tizimi hamda
modal ifodalar kategoriyalari chog‘ishtirma (qiyosiy) usulda tahlil qilinadi.
Tadqiqotning maqsadi — ikki tilning grammatik va funksional xususiyatlarini
solishtirish orqali til o‘rganishda yuzaga keladigan qiyinchiliklarni aniqlash va ularni
bartaraf etish yo‘llarini taklif qilishdir. Tadqiqotda sifatli tahlil metodlari qo‘llanilib,
o‘zbek va ingliz tillariga oid yozma va og‘zaki nutq namunalariga asoslangan
korpuslardan foydalanilgan. Natijalar o‘zbek tilining erkin so‘z tartibi va kontekstga
bog‘liqligini, ingliz tilining esa qat’iy SVO tartibiga ega ekanligini ko‘rsatdi.
Shuningdek, zamon va modal kategoriyalaridagi grammatik farqlar til
o‘rganuvchilarda tarjima va nutqdagi xatolarga sabab bo‘lishi mumkinligi aniqlangan.
Tadqiqot yakunida qiyosiy yondashuv asosida samarali o‘rganish metodikalari ishlab
chiqilgan bo‘lib, ular til o‘rganuvchilarga tilni to‘g‘ri va tabiiy egallashga yordam
beradi. Ushbu ish tilshunoslik va pedagogika sohasidagi tadqiqotchilar hamda til
o‘rganuvchilari uchun qimmatli manba hisoblanadi.
References
Manbalar
1. Abdullayev, A. (2015). O‘zbek tilshunosligi asoslari. Toshkent: Fan.
2. Karimov, S. (2018). Ingliz tili grammatikasi. Toshkent: O‘zbekiston.
3. Hudayberganov, D. (2020). “O‘zbek va ingliz tillarida so‘z tartibining strukturaviy
xususiyatlari”. Til va madaniyat jurnali, 4(2), 45-56.
4. Jones, D. (2012). English Grammar. Cambridge University Press.
5. Swan, M. (2005). Practical English Usage. Oxford University Press.
6. Mustafaeva, N. (2019). “Ingliz tili modal fe’llarining o‘zbek tilidagi ekvivalentlari”.
Tilshunoslik jurnali, 3(1), 78-85.
7. Yuldashev, R. (2017). O‘zbek tilida zamonlar tizimi. Toshkent: Akademiya
nashriyoti.
8. Celce-Murcia, M., & Larsen-Freeman, D. (1999). The Grammar Book: An
ESL/EFL Teacher’s Course. Heinle & Heinle Publishers.
9. Qiyosiy tilshunoslik asoslari. (2016). Toshkent: O‘zbekiston Milliy Universiteti
nashriyoti.
10. Azimova, M. (2021). “Til o‘rganishda qiyosiy yondashuv: nazariy va amaliy
jihatlar”. Pedagogika va tilshunoslik jurnali, 5(3), 33-42.
11. Ellis, R. (2003). Task-Based Language Learning and Teaching. Oxford University
Press.
12. Thornbury, S. (1999). How to Teach Grammar. Pearson Education Limited.
