O‘ZBEKISTONDA KREDIT MUDDATLARI VA INFLATSIYA O‘RTASIDAGI O‘ZARO TA‘SIR: 2018-2025-YILLAR GRANGER TESTI ASOSIDAGI TAHLIL
Keywords:
Kalit so‘zlar: Kredit siyosati, Granger Causality testi, qisqa muddatli kreditlar, uzoq muddatli kreditlar, inflyatsion bosim, makroiqtisodiy barqarorlik.Abstract
Bugungi iqtisodiy sharoitda kredit siyosatining samaradorligi nafaqat moliyaviy
barqarorlikni ta’minlash, balki inflyatsiyani boshqarishda ham muhim o‘rin tutadi.
Ushbu maqolada O‘zbekiston iqtisodiyotida 2018-2025-yillarda kredit qo‘yilmalari
qoldig‘ining o‘sishi va muddatlari bo‘yicha o‘zgarishlari, shuningdek, ularning
inflyatsiya jarayonlariga ta’siri Granger Causality testi yordamida tahlil qilinadi.
Natijalar qisqa muddatli kreditlarning inflyatsiyaga ijobiy ta’sirini ko‘rsatadi, uzoq
muddatli kreditlar esa iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantiradi. Ma’lumotlar O‘zbekiston
Respublikasi Markaziy banki statistikasi asosida olingan bo‘lib, inflyatsiya darajasi
2024-yilda 9,63% ni tashkil etgan, 2025-yil iyun oyida esa yillik 8,7% ga yetgan.
Ushbu tadqiqot kredit siyosatini optimallashtirish bo‘yicha tavsiyalar beradi.
References
Foydalangan adabiyotlar
1. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki. (2025). Iqtisodiyotga ajratilayotgan
kreditlar muddatlari va ularning inflyatsiyaga ta’siri.
https://cbu.uz/upload/iblock/9b6/j7ghs32v9ixhiuaeaphqh21hvr12fota/Kreditlar
-va-inflyatsiya.pdf .
2. World Bank. (2025). Inflation, consumer prices (annual %) - Uzbekistan.
https://data.worldbank.org/indicator/FP.CPI.TOTL.ZG?locations=UZ .
3. IMF. (2025). Uzbekistan Inflation rate.
https://www.imf.org/external/datamapper/profile/UZB .
4. Kang-Soek Lee. (2010). Short-Versus Long-Term Credit and Economic
Performance. IMF Working Paper.
https://www.elibrary.imf.org/view/journals/001/2010/115/article-A001-en.xml
.
5. The Economics Journal. (2023). A study on short-term vs long-term effects of
interest rate adjustments.
https://www.theeconomicsjournal.com/article/view/439/7-2-128 .
6. SSRN. (2024). Comparison of the impact of lending and inflation rates on
economic growth.
https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4969222 .
7. Gorodnichenko, Y. (2022). Inflation Expectations and Corporate Borrowing
Decisions. https://eml.berkeley.edu/~ygorodni/CGR2.pdf .
8. Dodoev, K. (2023). Analyzing the Co-movement between Exchange Rate and
Inflation. https://www.pp.u-tokyo.ac.jp/wp-
content/uploads/2016/02/03_51218207-Khasanjon-Dodoev.pdf .
9. ResearchGate. (2019). Granger Causality Test on Poverty, Unemployment and
Inflation. https://www.researchgate.net/figure/Granger-Causality-
Test_tbl2_333613783 .
10. Dergipark. (2020). The Causal Relationship between Real Interest Rates and
Inflation in Central Asian Economies.