EKSPERIMENTAL GIPERXOLESTEROLEMIYADA QONDAGI GOMOSISTEIN MIQDORI BILAN ENDOTELIY DISFUNKSIYASI

Authors

  • Akramova Amira Ahrorovna Author
  • Hayitova Barno Amirovna Author
  • Ubaydullayeva Gulchehra Baxriddinovna Author

Abstract

 
Kirish.  Ko‘pgina  kasalliklarda  endotelial  disfunktsiyalar  kuzatiladi: 
yallig‘lanish, ateroskleroz, avtoimmnu jarayonlar, mexanik shikastlanish va boshqalar. 
Ammo uning muhim roli aterosklerozning rivojlanishiga bog‘liq [1, 2, 9]. 
Ateroskleroz  va  trombozning  rivojlanishi  uchun  o‘zgartiriladigan  xavf 
omillaridan biri homosistein bo‘lib, uning ahamiyati yurak-qon tomir, neyropsikiyatrik 
kasalliklar,  homiladorlik  asoratlari  rivojlanishida  nisbatan  yaqinda  isbotlangan. 
Gomosistein  aterosklerozning  rivojlanishini  tezlashtiradi,  chunki  u  qon  tomir 
endoteliyasiga toksik ta’sir ko‘rsatadi, trombotsitlarning yopishishini kuchaytiradi va 
qon  ivish  omillariga  salbiy  ta’sir  qiladi.  Shu  bilan  birga,  qondagi  homosistein 
kontsentratsiyasining ortishi va yurak-qon tomir kasalliklari bilan og‘rigan  bemorlarda  
umumiy  o‘lim  darajasi  o‘rtasida  sezilarli  bog‘liqlik  mavjudligi  aniqlandi  [3,  4,  5]. 
Klinikada  turli  toifadagi  lipidlarni  kamaytiradigan  vositalar  qo‘llaniladi.  Ammo 
ularning  samaradorligi  past  va  uzoq  muddatli  foydalanish  natijasida  nojo‘ya 
ta’sirlarning  rivojlanishi  ularni    qabul  qilishni  to‘xtatishga    majbur  qiladi,  chunki 
ko‘pchilik  dorilar  sintetik  birikmalar  bo‘lib,  bemorlarning  tanasida  ularning 
metabolizmi judamurakkab [6, 7, 8]. 

 

References

1. Байкулов А. К. Влияние хитозана на синтез ДНК и РНК при ожогах //Врач-

аспирант. – 2012. – Т. 53. – №. 4. – С. 26-29.

2. Халиков К. М. и др. Изучение результатов лечения крыс с ожоговой травмой

производными хитозана //International Scientific and Practical Conference World

science. – ROST, 2017. – Т. 4. – №. 12. – С. 26-28.

3. Байкулов А. К. и др. Иследования эффективности производных хитозана на

процессы репаративной регенерации ожоговых ран в эксперименте Байку

//World science. – 2016. – Т. 3. – №. 5 (9). – С. 53-58.

4. Иноятова Ф., Байкулов А. Динамика заживления ран у крыс на модели

термического ожога с коррекцией производными хитозана //Журнал

проблемы биологии и медицины. – 2011. – №. 3 (66). – С. 72-73..

5. Kenjayevich BA, 2023. Dynamics of the nitroergic system in experimental

hypercholesterolemia. Int Res J Med Med Sci, 11(3): 30- 34.

6. Baykulov , A. K., Halimova , S. A., & Murtazayeva , N. K. (2023). VASCULAR

ENDOTHELIAL DYSFUNCTIONS WITH

HYPERLIPOPROTEINEMIA. GOLDEN BRAIN, 1(7), 4–11.

7. Байкулов А. К. и др. Степень эндогенной интоксикации и липопероксидации

в динамике термической травмы и лечении производными хитозана

//International Scientific and Practical Conference World science. – ROST, 2017. –

Т. 5. – №. 3. – С. 28-31.

8. Байкулов А. К., Юсуфов Р. Ф., Рузиев К. А. Зависимость дисфункции

эндотелия с содержанием гомоцистеина в крови при экспериментальной

гиперхолестеринемии //образование наука и инновационные идеи в мире. –

2023. – Т. 17. – №. 1. – С. 101-107.

9. Байкулов А. К., Саветов К. Т., Рахмонов Ф. Х. Заживление наружных ран

термического ожога с использованием хитозана. – 2021..

10. Kenjayevich B. A., Baxriddinovna U. G. EXPERIMENTAL

GIPERXOLESTEROLEMIYADA NITRERGIK TIZIM DINAMIKASI

//Новости образования: исследование в XXI веке. – 2023. – Т. 1. – №. 9. – С.

1452-1458..

11. Kenjayevich B. A. et al. Investigation of the skin-resorptive effect of manufactured

chitosan //european journal of modern medicine and practice. – 2022. – Т. 2. – №.

5. – С. 102-106..

12. Советов К. Т., Байкулов А. К. ДИНАМИКА ИБС С КОРРКЕКЦИЕЙ ЛДГ

//Modern Scientific Research International Scientific Journal. – 2023. – Т. 1. – №.

9. – С. 47-55..

13. Убайдуллаева Г. Б., Хайитова Б. А. ДИНАМИКА ЭНДОТЕЛИАЛЬНОЙ

ДИСФУНКЦИИ ПРИ ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЙ

ГИПЕРЛИПОРОТЕИНЕМИИ //Zamonaviy fan va ta'lim yangiliklari xalqaro

ilmiy jurnal. – 2023. – Т. 1. – №. 5. – С. 95-103.

14. Байкулов А. К., Убайдуллаева Г. Б., Хайитова Б. А. ЭНДОТЕЛИАЛЬНАЯ

ДИСФУНКЦИЯ СОСУДОВ С ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЙ

ГИПЕРЛИПОПРОТЕИНЕМИЙ //O'ZBEKISTONDA FANLARARO INNOVATSIYALAR VA ILMIY TADQIQOTLAR JURNALI. – 2023. – Т. 2. –

№. 18. – С. 620-626.

15. Bayqulov, Azim Kenjayevich, Islomov, Xurshid Iskandarovich, Rahmonov, Farxod

Xolbayevich EKSPERIMENTAL GIPERKOLESTEROLEMIYADA QONDAGI

GOMOSISTEIN MAZMUNI BILAN ENDOTELIY DISFUNKSIYASIGA

BOGʻLILIGIGA IZOH // ORIENSS. 2023. №3.

16. Baykulov, A. K., D. A. Kadirova, and F. Н. Inoyatova. "Effect of chitosan on

internucleosomal degradation of DNA model animal skin cells." Journal of

Theoretical and Clinical Medicine 4 (2012): 7-9.

17. Yunusov, O. T., A. Baykulov, and F. Rakhmonov. "Nakhalbayev The effect of

plasma therapy on the general circulation of blood in patients with extensive deep

burns." (2020): 2394-3696.

18. Байкулов А. К., Саветов К. Т., Халиков К. М. РЕПАРАТИВНАЯ

РЕГЕНЕРАЦИЯ КОЖИ ПРИ ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОМ ТЕРМИЧЕСКОМ

ОЖОГЕ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ ХИТОЗАНА //АКТУАЛЬНЫЕ

ПРОБЛЕМЫ БИОМЕДИЦИНЫ-2020. – 2020. – С. 291-292.

19. Байкулов А. К. и др. Показатели системы оксида азота при

экспериментальной гиперхолстеринемии //International Scientific and Practical

Conference World science. – ROST, 2017. – Т. 4. – №. 12. – С. 5-8.

20. Байкулов А. К. и др. Влияние хитозана на межнуклеосомную деградацию

ДНК модельных клеток кожи животных //Журнал теоретической и

клинической медицины. – 2012. – №. 4. – С. 7-9.

21. Байкулов A., Советов К. Исследование фармакологических свойств

препаратов производных хитозана (гель и порошок) с фурацилином //Журнал

вестник врача. – 2014. – Т. 1. – №. 1. – С. 45-52.

22. Fayzullayev I. Turli konstitutsiyadagi qorako'l qo'ylarining shartli patogen

mikroorganizmlarga qarshi tabiiy immunobiologik xususiyatlari // Вестник

ветеринарии и животноводства(jurnal) ISSN 2181-1008 DOI 10.26739/2181-

1008 Том 3,Номер 2, 2023/2, b.52-56

23. Fayzullayev I. CHARACTERISTICS OF THE CONSTITUTION OF ANTI-

INFECTION RESISTANCE OF KORAKOL SHEEP // Web of

Scientist:International Scientific Research Journal ISSN:2776-0979,Volume

4,Issue 5, May 2023,b.375-380

24. Fayzullayev I. SHARTLI PATOGEN MIKROORGANIZMLAR MUAMMOSI

VA ULARNING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI //

Veterinariya,chorvachilik,biotexnologiya,iqtisodiyot va agroiqtisodiyot

sohalaridagi dolzarb masalalar yechimiga innovatsion yondoshuv.Magistrlar va

iqtidorli talabalarning ilmiy-amaliy konferensiyasi to‘plami 2022-yil 27-28-may

b.170-173

25. Saparov O. J., Eshimov D. The Effect of a Decotion Prepared From Ferula

Assafoetida Plant Grain on Clinical Indications of Male Rabbits //Miasto

Przyszłości. – 2023. – Т. 41. – С. 398-400

26. Saparov O., Salimov Y., Kamol E. MEDICINAL PROPERTIES OF THE FERULA

PLANT AND TECHNOLOGY OF PREPARATION OF MEDICINES //Galaxy International Interdisciplinary Research Journal. – 2022. – Т. 10. – №. 4. – С. 254-

256.

27. Aliboyevich N. A., Jumanazarovich S. O. Effects on the Microflora of the

Gastrointestinal Tract When Feeding Goats with High Algae //Central asian journal

of social sciences and history. – 2023. – Т. 4. – №. 4. – С. 30-34.

28. Сапаров О. Ж. и др. ҚУЁНЧИЛИКДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН АЙРИМ

БИОСТИМУЛЯТОРЛАРНИНГ ҚОННИНГ ГЕМОТОЛОГИК

КЎРСАТГИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ (Адабиётлар тахлили) //PEDAGOGS

jurnali. – 2023. – Т. 31. – №. 1. – С. 185-188.

29. Тошбоев Ф. Н., Ахмадов Д. З., Эшанкулов З. А. ДИНАМИКА

НИТРЕРГИЧЕСКОЙ СИСТЕМЫ ПРИ ГИПЕРХОЛЕСТЕРИНЕМИИ //Ta'lim

innovatsiyasi va integratsiyasi. – 2024. – Т. 14. – №. 1. – С. 73-77.

30. Nizomiddinovich T. F., Abdimannonovich I. S., Zoirovich A. J. OF ORGANIC

SUBSTANCES BY THIN LAYER CHROMATOGRAPHIC METHOD //Ta'lim

innovatsiyasi va integratsiyasi. – 2024. – Т. 14. – №. 1. – С. 70-72.

31. Toshboyev F. N., Iskandar o’g’li M. S., Fayzullo o’g’li S. S. XITOZAN VA SUT

ZARDOBI BILAN OZIQLANTIRILGAN BROYLER JOʻJALARINING

BIOKIMYOVIY KOʻRSATKICHLARI //Ta'lim innovatsiyasi va integratsiyasi. –

2024. – Т. 14. – №. 1. – С. 78-80.

32. Toshboyev F. N., Bobokulova S. A., Suyunova M. O. SYNTHESIS OF VINYL

ACETATE FROM ACETYLENE WITH THE PARTICIPATION OF A

NANOCATALYST AND STUDY OF ITS KINETICS //World of Scientific news

in Science. – 2024. – Т. 2. – №. 2. – С. 11-18.

33. Baykulov A. K., Toshboyev F. N., Akhmadov J. Z. BIOCHEMICAL AND

PHYSIOLOGICAL CHANGES IN PARASITE PARAMETERS IN THE HOST-

PARASITE RELATIONSHIP //Modern Scientific Research International

Scientific Journal. – 2024. – Т. 2. – №. 1. – С. 257-262.

34. Toshboyev F. N., Akhmadov J. Z., Eshonqulov Z. A. ETHYLENE

OXYACETYLATION REACTION KINETICS LEARN //Modern Scientific

Research International Scientific Journal. – 2024. – Т. 2. – №. 1. – С. 253-256.

Published

2025-02-25

How to Cite

Akramova Amira Ahrorovna, Hayitova Barno Amirovna, & Ubaydullayeva Gulchehra Baxriddinovna. (2025). EKSPERIMENTAL GIPERXOLESTEROLEMIYADA QONDAGI GOMOSISTEIN MIQDORI BILAN ENDOTELIY DISFUNKSIYASI . TADQIQOTLAR, 57(1), 61-67. https://scientific-jl.com/tad/article/view/3379